این کتاب حاصل تقریر بخشی از مباحث دروس اخلاق استاد فرزانه، حضرت آیتالله محمدتقی مصباح یزدی است كه در سالهای 1396 و 1397 در دفتر مقام معظم رهبری ارائه شده بود. این نوشتار، توسط آقای عبدالرضا ضرابی تدوین و نگارش و به همت انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شده است.
کتاب حاضر که با هدف تبیین اخلاق و ارزشهای اخلاقی در اسلام، تهیه و تدوین شده و در 24 گفتار سامان یافته است.
اخلاق چیست و ارزشهای اخلاقی کداماند؟ دين و اخلاق چه رابطهای با هم دارند؟ اگر کسي آموزهها و اصول دين را انکار کرد و به احکام ديني هم پایبند نبود، کارهای اخلاقیاش پذیرفته است؟ آيا ارزشهايي که دين در عرصههاي اخلاقي مطرح ميکند، با ارزشهايي که در محافل علمي و دانشگاهي و نیز در محاورات عرفي مطرح میشود يکساناند؟
دو بحث «اخلاق و ارزشهای اخلاقی» و «رابطة دين و اخلاق» از موضوعاتياند که در قرون اخير، در دانشگاههاي دنيا، بهویژه دانشگاههايي که گرايشهاي ديني دارند، بسيار کانون توجه فيلسوفان بزرگ بودهاند و کتابهاي بسياري دربارة آنها نوشته شده است. در زمینة ارتباط اخلاق و دین و نیز ارتباط اخلاق و ایمان شبهاتی مطرح شدهاست، که حضرت آیتالله مصباح یزدی رحمتالله علیه در این نوشتار پاسخگوی آنها بودهاند.
ملاک مطلوبیت در ارزشهای اخلاقی، چگونگی شکلگیری نیت، کمال و درجات آن، تعریف اخلاق اسلامی، کاربردهای عقل، نفس، قلب و صدر در مباحث اخلاقی، قلمرو و منشأ ارزشهای اخلاقی، رابطه دین و اخلاق، ایمان و ارزشهای اخلاقی، متعلق، حقیقت، ارکان و عوامل تحقق ایمان، و تبیین مفهوم حب و بغض فیالله؛ ازجمله مباحث مطرح شده در این کتاب است.