این كتاب تا كنون دو بار تجدید چاپ شده و چاپ دوم آن در سال 1375 با شمارگان 3300 نسخه، به كوشش پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى صورت گرفته است.
محتواى این كتاب با توجه به كمبودها و نارسایى هاى موجود در تدریس فلسفه و پژوهش هاى فلسفى و به منظور چاره اندیشى براى رفع آنها ترتیب یافته است. مهم ترین این نارسایى ها، چنان كه استاد در مقدمه چاپ اول آورده اند، از این قرار بوده است: كمبود كتاب هاى درسى كه به منظور تدریس و با رعایت اصول تعلیم و تربیت نگارش یافته باشد، پیچیدگى و اغلاق بیش از اندازه كتاب هاى فلسفى، طرح پاره اى از مسائل كه چندان كاربردى در زمینه تحقیق در مسائل عقیدتى ندارند، فقدان كیفیت مطلوب در طرح مسائل ضرورى به گونه اى كه دانشجو هدف از طرح آنها را درك كرده، روش بهره گیرى از آنها را در موارد حاجت بیاموزد، و بالاخره ركود و توقف حركت تكاملى فلسفه.
براى رفع كمبودها و نارسایى هاى مزبور، استاد مصباح مجموعه اى از مسائل مهم فلسفى را كه نقش اساسى ترى در تبیین مبانى عقیدتى دارند، برگزیده و با رعایت ترتیب منطقى، براى جمعى از طلاب حوزه علمیه قم به سبك نوینى تدریس كرده اند. این شیوه عرصه را براى انتقادات و تصحیحات صاحب نظران مى گشاید و این ایستایىِ عارضى را برطرف مى سازد، و پویایى و بالندگى را به فلسفه اسلامى بازمى گرداند، و نیز قدمى است در راه تسهیل آموزش فلسفه و توسعه فرهنگ اسلام و انقلاب. این درس ها به همت برخى از شركت كنندگان نگارش یافته و بعد از بازنگرى استاد، در قالب این كتاب به طبع رسیده است.
این كتاب یك دوره مختصر، ولى كامل از مسائل بنیادین فلسفى است كه شالوده برهان هاى عقلى براى اثبات مسائل عقیدتى را تشكیل مى دهند. در این اثر پس از تعریف فلسفه، ابتدا بحث شناخت و معرفت شناسى، و بعد مباحث وجودشناسى (هستى شناسى) مطرح مى شود و این روند تا پایان بحث حركت جوهرى ادامه مى یابد.