این كتاب در موضوع «یاد خدا» است كه مباحث مربوط به آن را با محوریت خطبهاى از امیرالمؤمنین(علیه السلام) شرح و بسط داده است. این نوشتار حاصل سلسله گفتارى است از حكیمِ فرزانه و دانشمند ژرفاندیش و روشنضمیر، حضرت آیتاللّه مصباح یزدى(اداماللهظلّهالعالى)، كه بهعنوان درآمد و شرحى بر آن خطبه بیان شده است. این اثر توسط حجتالاسلام والمسلمین کریم سبحانی تدوین و نگارش یافته و به همت انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(رحمه الله) در سال 1382 منتشر شده است.
در پیشگفتار این كتاب میخوانیم:
انسان این موجود بینهایت كوچك و ضعیف و سرتاپا نیاز، در صورتى میتواند بر نابسامانیهاى روحى و روانى خویش فایق آید كه همسو با نظام تكوین، در ساحت هشیارى، پیوندى دقیق با خداوند برقرار كند و با ارتباط قلبى با سرچشمه همه خوبیها، پاكیها و آفریدگار محبت و صفا و با حضور در محفل انس خالق یكتا، روانش را آرامش بخشد: أَلا بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ.
یاد خداوند، موجب اطمینان، آرامش و نشاط درون آدمى است و نمیگذارد اندوههاى برخاسته از كاستیهاى حیات مادّى موجودیت انسان را به خطر افكند؛ همانگونه كه نمیگذارد سرمستى غرقه شدن در كامجوییها، راز نهایى شخصیت آدمى را از بین ببرد. یاد خداوند، دل را صفا و جلا میدهد و زنگار غفلتها و از خودفراموشیها را میزداید.
در جاى جاى قرآن و سنتِ بر جاى مانده از میراثداران وحى الهى و از جمله نهجالبلاغه كه دریایى است بیكران از گوهرهاى ناب معرفت الهى، برگهاى زرینى از عظمت و شكوه یاد خداوند ورق خورده؛ از این شمار، امیرالمؤمنین(علیه السلام) در خطبه 222 نهجالبلاغه در عالیترین مضامین مقام اهل ذكر را معرفى میكنند.
در این كتاب، استاد پس از بیان مفهوم، انواع، حقیقت، مراتب، اهمیت، شرایط، آثار و فوائد ذكر، به مقام اهل ذكر در كلام امیرالمؤمنین(علیه السلام) اشاره نموده و سپس به شرح خطبه آن حضرت پرداختهاند.
گفتنی است، این كتاب ارزشمند از سال 1386 همراه با کتاب «بر درگاه دوست» در یک مجلد از مجموعه آثار حضرت آیتالله مصباح یزدی با عنوان «مشكات» نیز انتشار یافته و تاكنون 5 نوبت تجدید چاپ شده است.
درضمن، این کتاب توسط آقای «عباس نورالدین» به زبان عربی ترجمه و در سال 1396 بههمت انتشارات «دارالمعارف الحکمیه» بیروت چاپ و منتشر شده است.