استاد حوزه علمیه قم در همایش «گفتمان عدالت و پیشرفت در دولت دینی» گفت: زمینهسازی و فراهم کردن امکانات برای رسیدن مردم به کمالات معنوی از وظایف دولت دینی است.
حضرت آیتالله مصباح یزدی در این همایش گفت: واژه «عدالت» که در ظاهر از واضحترین مفاهیم است، دارای پیچیدگیهای خاصی است و به راحتی نمیتوان عمق آن را درك كرد.
وی با اشاره به کاربردهای واژه «عدالت» گفت: در فرهنگ اسلامی واژه «عدالت» هم در بعد تكوین به خداوند نسبت داده میشود و هم در تشریع؛ اما این دو كاربرد با یکدیگر مترادف نیستند.
علامه مصباح یزدی ضمن بیان اعتدال، و پرهیز از افراط و تفریط به عنوان معنای دیگر «عدالت» خاطر نشان کرد: بین معانی مختلف این واژه هیچگونه اشتراک معنوی وجود ندارد و حداكثر میتوان گفت تناسبی بین این مفاهیم وجود دارد كه منشأ انتقال از یك معنا به معنای دیگر میشود.
وی در ادامه به بیان معنای «عدالت» در فلسفه سیاست، اخلاق اجتماعی و فلسفه حقوق پرداخت و گفت: اغلب اساتید این علوم «عدالت» را به معنای عطا کردن حق به صاحب حق، بدون اجحاف و تبعیض دانستهاند و این تعریف در واقع نوعی توتولوژی است.
وی با اشاره به سخن حضرت امیرالمؤمنین(ع)، اصل همه حقوق را «حقالله» عنوان کرد و گفت: همه حقوق از «حقالله» منشعب میشود و تنها حقوقی برای انسان ثابت است که خداوند به او عطا کرده باشد.
آیت الله مصباح یزدی با بیان اینکه دولت دینی نهادی اجتماعی است که بر اساس ارزشهای دینی بر سرکار آمده و متصدی تحقق اهداف جامعه در چارچوب ارزشهای دینی است، وضع مقررات برای نظم جامعه، تأمین نیازهای مادی مردم، توزیع امکانات بین مردم و امنیت در جامعه را بخشی از اهداف دولت عنوان کرد.
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه هدف خلقت انسان رسیدن او به کمال و «قرب الی الله» است، گفت: دولت دینی بر اساس دین وظیفه دیگری نیز دارد و آن فراهم کردن امکانات برای رسیدن یكایك مردم به کمالات معنوی است.
وی افزود: اگر دولت به همه این وظایف عمل کند، در حقیقت عدالت را رعایت کرده و هر حقی را به صاحبش عطا کرده است و این معنای عام عدالت است.
رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) تحقق عدالت را ذومراتب عنوان و خاطر نشان کرد: وظیفه دولت تلاش در جهت رسیدن بیشترین افراد جامعه به بالاترین حد ممكن از كمال از حیث مادی و معنوی است.
وی با اشاره به زمینههای بروز تضاد بین «پیشرفت» و «عدالت» مصطلح گفت: گاهی پیشرفت مادی جامعه با رشد اخلاق و معنویت در جامعه در تضاد است. در چنین مواردی این سؤال مطرح است كه آیا باید «پیشرفت» را مقدم داشت یا عدالت را.
آیتالله مصباح یزدی در پایان رشد معنوی افراد جامعه را یكی از عناصر «پیشرفت» به معنای اسلامی آن عنوان كرده و گفت: بهرهمندی افراد بیشتر از امکانات، و توزیع مناسبتر آن بین مردم در جهت رشد معنوی آنها، در عین كاهش شاخصهای رشد سرانه منافاتی با پیشرفت ندارد.
گفتنی است همایش «گفتمان عدالت و پیشرفت در دولت دینی» صبح روز پنجشنبه 28 آبان ماه در سالن همایشهای مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد.