موانع اخلاص و راه‌كار رفع آنها

پرسش: 

حضرت استاد، نیتم خود ستایی نیست، لكن وقتی رفتار خود را با گذشته (2 یا 3 سال پیش) مقایسه می‌كنم می‌بینم كه خلوص نیت و حالاتم در سال‌های گذشته خیلی بهتر بوده است. گه‌گاه كه عبادت برادران مومن را در مسجد و اماكنی از این قبیل می‌بینم، بشدت غبطه می‌خورم، و شوق عبادت در وجودم افزایش می‌یابد. بنظرم حتی نمازهای جماعتی را كه می‌خوانم از كیفیت خوبی برخوردار نیستند. حضرت استاد، یك سال بعد از آمدنم به مسجد محلمان و آشنایی با دوستان، بعضی دوستان، گه‌گاه به من می‌گفتند كه نماز جالب و... می‌خوانی! یعنی ذهنم را متوجه به چیزی كردند كه تا آن زمان به آن توجه نمی‌كردم، یعنی از آن وقت به بعد هرگاه در جماعتی عبادتی را انجام می‌دهم، دیگر ذهنم كامل متوجه عبادت نیست. و دیگر حس و حال خوبی در حین نماز ندارم. و گه‌گاه مجبورم كه در خانه نماز بخوانم. با راهنماییتان من را در حل این مشكل یاری رسانید.

پاسخ:

همان‌گونه که در مراتب تحصیل، تدریجاً درس‌ها مشکل‌تر و پیچیده‌تر می‌شود، در مراتب تکامل معنوی هم چنین است و انسان همواره باید مواظب باشد که در دام‌های جدید شیطان نیافتد . اما در خصوص اخلاص در عبادت از یک سو باید سعی کرد که زمینه وسوسه شیطان کم‌تر شود و از سوی دیگر این احتیاط موجب ترک عبادات بزرگ مانند نماز جماعت نگردد. شاید در بعضی از مراحل بهتر این باشد که نمازها و سایر عبادات شخصی را در تنهایی انجام دهیم، اما نمازهای واجب را به جماعت بخوانیم؛ مخصوصاً که در حال نماز جماعت چندان فرصتی برای خودنمایی وجود ندارد و حالات خوش را می‌توان در نماز جماعت به گونه‌ای پنهان کرد که دیگران متوجه نشوند. به هر حال هشدار می‌دهیم که ترک نماز جماعت به بهانه دوری از ریا موجب روشنی چشم شیطان است و یکی از دامهای بزرگ او به شمار می‌آید.