علامه مصباح: آیت الله خوشوقت هرگز در صدد مطرح كردن خود نبود

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی آثار حضرت آیت الله مصباح یزدی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در مراسم اولین سالگرد رحلت آیت الله خوشوقت، وی را عالمی وارسته، معلم اخلاق و شخصیتی كم نظیر توصیف كرد و اظهار داشت: در هیچ مكتبی به انداره مكتب تشیع به علم بها داده نشده است، به گونه ای كه فقط روایات شیعی در باب علم، چندین مجلد می شود.

آیت الله محمدتقی مصباح یزدی با اشاره به نظر برخی مراجع و علما مبنی بر اینكه مراد از علم در روایات، تنها علوم دینی نیست، ادامه داد: بسیاری از امور، وجودشان از عدمشان بهتر است كه علم از این قبیل است و همچنین علم، در مقابل جهل، یك ارزش محسوب می شود. اما با توجه به برخی روایات كه تعابیر مبالغه آمیزی دارد و حتی كسب علم را ولو به قیمت خونریزی باشد، توصیه می‌كند، معلوم می شود، مراد روایات، هر علمی نیست، بلكه مراد، هرعلمی است كه در سعادت انسان و فعلیت یافتن كمالات انسانی نقش داشته باشد.

وی قرب الهی را بالاترین كمال انسانی دانست و خاطر نشان كرد: از این رو هرآنچه سبب قرب الهی شود، ارزشمند است، لذا هر علمی كه در جهت قرب الهی باشد، ولو خودش مادی باشد، ارزش بسیاری دارد. به عنوان نمونه زحمات دانشمندان هسته‌ای اگر چه در یك علم كاملا مادی است، اما از آنجا كه سبب استغناء مسلمانان از كفار و عزت اسلام می‌شود، دارای ارزش بسیاری است. در سایر علوم نیز چنین است كه اگر جهت و قصد از آن علم، در راستای قرب الهی باشد، بسیار ارزشمند خواهد بود.

عضو خبرگان رهبری با اشاره به اینكه همه علوم در یك سطح نیستند، اظهار داشت: گاه علومی بی‌واسطه سبب قرب الهی می‌شوند كه دارای ارزش مطلق هستند، اما گاه با یك یا چند واسطه در راستای قرب الهی است كه به همان اندازه ارزش آن‌ها كاسته می‌شود، اما بی‌ارزش نمی‌شود. لذا همه علوم اگر در راه تقرب خدا باشد، می‌توانند ارزشمند باشند.

وی ادامه داد: از طرف دیگر باید توجه داشته باشیم كه علومی مانند فقه كه بسیار با ارزش هستند و حتی در روایات به صراحت از آن سخن به میان آمده است، می‌تواند مورد سوء استفاده واقع شود. در این صورت همین علم فقه، ارزشی نخواهد داشت. چرا كه ارزش‌ها در گرو نیات است و زمانی ارزش دارد كه به نیت قرب الهی باشد.

استاد اخلاق حوزه علمیه قم با اشاره به اینكه علوم ارزش بالقوه دارند و در صورتی به فعلیت می‌رسند، كه با نیت خالص همراه باشند، خاطر نشان كرد: حتی نماز كه بالقوه سبب قرب الهی است، اگر با اخلاص باشد، سبب قرب الهی خواهد بود و اگر از روی ریا باشد، سبب شرك و دوری از خداوند  و بی ارزش خواهد بود.

وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینكه برخی با قصد خالص به تحصیل علم پرداخته و قصد استفاده مادی ندارد، اما دیگران از علم آنها بی بهره‌اند، اظهار داشت: هرچند تحصیل علم این افراد نیز عبادت است، اما تنها سبب كمال خودشان می‌شود، اما اگر كسی، نه تنها به تحصیل علم پرداخته، بلكه به تعلیم آن هم بپردازد، در این صورت راه رسیدن به كمال را برای دیگران نیز فراهم كرده است. از این رو طبق روایات چنین عالمی، حتی اجازه شفاعت در روز قیامت را خواهد داشت. لذا هر علمی كه در راه تقرب الهی به كار گرفته شود و سبب هدایت دیگران نیز بشود، ارزش بیشتری خواهد داشت.

وی با اشاره به اینكه آیت الله خوشوقت، هم عالم بود و هم علمش با اخلاص و در جهت تقرب الهی بود و هم به دیگران آموخت، اظهار داشت: یك عمر ایشان در زمینه علم زحمت كشیده و علومی را فراگرفته است، اما هرگز در صدد معرفی یا به رخ كشیدن فضل خود نبود.

وی با اشاره به آشنایی 60 ساله خود با آیت الله خوشوقت و زحماتی كه ایشان در زمینه علوم تفسیر، اخلاق، فلسفه و فقه كشیده است، اظهار داشت:  بنده شهادت می‌دهم که تحصیلات ایشان در زمینه فقه، قابل مقایسه با بعضی از مراجعی است که الان در مرجعیت تقلید هستند. اما خود ایشان هرگز چنین چیزی را اظهار نكرد. لذا بسیاری از علما او را نشناختند.

وی با اشاره به زحمات آیت الله خوشوقت در زمینه اخلاق و عرفان خاطر نشان كرد: ایشان بی نهایت مراقبه، محاسبه و دقت در رفتار خود داشت تا كاری را برای غیر خدا انجام ندهد.

این استاد اخلاق حوزه علمیه خاطر نشان كرد: از طرف دیگر ایشان با سعی وافر تلاش می‌كرد تا مبادا انحرافی در فكر و عقیده و رفتار جوانان و شاگردان ایجاد شود.

وی با اشاره به مهربانی و سعه صدر آیت الله خوشوقت در برخورد با دیگران اظهار داشت: در طول این 60 سال به یاد ندارم كه خشونت یا تندی از ایشان دیده باشم.

آیت الله مصباح، تواضع، فروتنی، عمل به تكلیف، جهاد بانفس و اخلاص را از جمله ویژگی‌های آیت الله خوشوقت دانست و خاطر نشان كرد: بسیاری از ما توجه داریم كه مبادا ظاهر اعمالمان خلاف شرع باشد، اما به نیت و اخلاص توجه نداریم.

عضو خبرگان رهبری با اشاره به اینكه آن مرحوم هرگز به دنبال منیّت نبود، اظهار داشت: حتی ایشان از اینكه مردم مقام علمی‌شان را بشناسند، ابا داشت و هرگز اظهار فضل و برتری نكرد. ما نیز باید توجه داشته باشیم كه اسلام می‌خواهد ما را اینگونه تربیت كند و اگر چنین نیستیم، بدانیم عیبی در كار ماست.

آیت الله مصباح با اشاره به تكلیف‌گرایی آیت الله خوشوقت در امور سیاسی و اجتماعی خاطر نشان كرد: هرچند ایشان هرگز خود را مطرح نمی‌كرد، اما ایشان نائب آیت الله مهدوی كنی در ستاد انقلاب فرهنگی و فردی انقلابی بود.

گفتنی است، مراسم اولین سالگرد آیت الله خوشوقت پنجشنبه شب،  8 اسفندماه سال جاری با حضور پرشور علما، طلاب، فضلا و مردم انقلابی، در مسجد اعظم قم برگزار شد.

برای دریافت فایل صوتی این جلسه این‌جا را کلیک کنید!