آیت‌الله مصباح یزدی: حسن تأثیر و ایجاد تحول در شنونده به یک کار علمی و تحقیقی نیاز دارد

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) خاطرنشان کرد: حسن تأثیر و ایجاد تحول در شنونده به یک کار علمی و تحقیقی نیاز دارد که در دو بخش باید مطالعه صورت گیرد؛ که در نتیجه این پژوهش‌ها اولاً اثربخشی مداحی‌ها بیشتر شود و ثانیاً آسیب‌هایی که ممکن است اثر معکوس ایجاد کند، مورد بررسی قرار گیرد و از انجام آن جلوگیری شود.

به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی آثار آیت‌الله مصباح یزدی، ایشان در همایش مداحان بسیجی که در تاریخ 14 مهر 1393 در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد ضمن ارائه تعریفی از واژه مداح، به فلسفه وجودی آن اشاره و خاطرنشان کرد: کسانی که پیشه آن‌ها مدیحه‌سرایی اهل‌بیت(ع) است را مداح می‌گویند و این افتخار بزرگ نصیب کسی می‌شود که لیاقت آن را داشته باشد.

آیت‌الله مصباح با اشاره به انتظارات از مداحان و نقشی که می‌توانند در جامعه ایفا کنند، یادآور شد: در واقع مداح، هنرمندی است که معارف اسلام و اهل‌بیت(ع) را شناسایی کرده و در قالب اشعار و نظم و بیانات هنرمندانه، زمینه آشنایی مردم را با معارف اهل بیت(ع) فراهم می‌کند.

ایشان با بیان این‌که برای هر کار هنری، استعداد خدادادی و مهارت اکتسابی لازم است، تصریح کرد: مداح باید از سلیقه و ذوق و استعداد در جلب توجه شنونده برخوردار باشد که این یک موهبت خدادادی است.

وی توجه به قالب و محتوا در مداحی را بسیار مهم برشمرد و یادآور شد: علاوه بر قالب و نحوه بیان در مداحی، نوع مطالبی که بیان می‌شود، نیز بسیار مهم است و مداح باید مطالبی را بیان کند که آموزنده و موجب شوق انسان به معارف اهل‌بیت(ع) شود و از بیان هر کلامی برای گریاندن مردم دوری کند.

علامه مصباح بیان مطالب صحیح در مداحی را مورد توجه قرار داد و اظهار داشت: ما در معارف خود مطالبی بسیار داریم که اگر درست بیان شود، اشک‌آور است و ثواب آن نیز فراوان است.

ایشان به استفاده از الفاظ متشابه در بعضی مداحی‌ها اشاره و اضافه کرد: گاهی این الفاظ بوی شرک می‌دهد، برای مثال عباراتی مانند «حسین‌اللهی بودن» که گاهی بیان می‌شود، ابزاری برای سوء استفاده دشمنان و تضعیف جایگاه شیعه می‌شود.

وی تأکید کرد: اظهار ارادت کردن به اهل‌بیت(ع) را به صورتی بهتر می‌توان انجام داد که بوی شرک ندهد و دشمنان نیز سوء استفاده نکنند.

آیت‌الله مصباح یزدی با اشاره به این‌که بزرگان ما اشعار خوب و فاخری سروده‌اند، خاطرنشان کرد: نباید عباراتی که وهم‌آمیز و سبک است و موجب خجالت می‌شود را در قالب شعر در وصف امام حسین(ع) بیان کرد.

ایشان با بیان این‌که تجربه نشان می‌دهد که غیر از اسباب ظاهری برای تأثیر مداحی، اخلاص و صفای خود مداح نیز مهم است، بیان کرد: گاهی مداح شعری می‌خواند که زیاد به اسباب ظاهری توجه نمی‌کند، ولی با توجه به اخلاصی که خودش دارد بسیار تأثیرگذار است.

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) یادآور شد: برای پیشرفت کار و حسن تأثیر و ایجاد تحول در شنونده به یک کار علمی و تحقیقی نیاز است که در دو بخش باید مطالعه صورت گیرد؛ که در نتیجه این پژوهش‌ها اولاً اثربخشی مداحی‌ها بیشتر شود و ثانیاً آسیب‌هایی که ممکن است اثر معکوس ایجاد کند، مورد بررسی قرار گیرد و از انجام آن جلوگیری شود.

وی با اشاره به این‌که عوامل دیگری هست که باید آنها را مورد توجه قرار داد، اظهار کرد: نخستین آنها داشتن اخلاص در مداحی است و باید درک کنیم که مداحی یک حرفه و کاسبی نیست، بلکه یک خدمت بزرگ به اسلام، تشیع، سیدالشهدا(ع)، امام زمان(عج)، شهدا و علما است و چیزی نیست که با مشاغل دیگر مقایسه شود.

آیت‌الله مصباح یزدی با بیان این‌که گاهی شعری که مداحی می‌خواند، انسان را منقلب می‌کند، گفت: مداحی افتخاری است که خداوند نصیب برخی بندگان شایسته‌اش کرده که چنین توفیق و سلیقه‌ای دارند تا بتوانند چنین رابطه‌ای معنوی و معرفتی را ایجاد کنند.

وی با بیان این‌که اگر همه کارها را برای خداوند انجام دهیم ارزش بسیار بالایی دارد، اظهار کرد: اگر شما برای خدا کار کنید، می‌توانید با حرفه‌ای که دارید، گنج بسیاری را ذخیره کنید؛ باید سعی کنید کاری را که می‌شود برای خداوند انجام داد با نیت پاک تنها برای خداوند باشد و چیزی بگویید که فکر می‌کنید خداوند دوست دارد و موجب خشنودی‌اش شود.

علامه مصباح تصریح کرد: مهمترین عاملی که می‌توان ارزش کار را چندین برابر بالا ببرد، این است که کار برای خدا انجام شود.

وی افزود: باتوجه به شرایط امروز جمهوری اسلامی ایران، موقعیت‌های جدیدی ایجاد شده که ارزش آن به اندازه سایر خدماتی است که مداحان انجام می‌دهند و آن تقویت نظام، مبارزه با شبهه پراکنی‌ها و بدعت گذاری‌ها است.

ایشان با اشاره به این‌که یکی از بزرگترین وظایف ما این است که هر آنچه می‌توانیم از مقام ولایت حمایت کنیم، گفت: امروز در نعمت‌های اجتماعی نعمتی بالاتر از وجود مقام معظم رهبری در زیر آسمان وجود ندارد، و چقدر مایه خسارت است که کسانی از روی جهل، حسد یا وسوسه‌های شیطانی، مردم را از ولایت دور کنند.

آیت‌الله مصباح یزدی با بیان این‌که یکی از گروه‌هایی که می‌تواند از مقام ولایت حمایت کند گروه مداحان است، گفت: کمتر کسی می‌تواند این نقش را به‌خوبی ایفا کند و مردم را در جهت محبت اهل‌بیت و ولایت سوق دهد.