آیت‌الله مصباح یزدی: معیار ارزش کارها در فرهنگ اسلامی، نیت است

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی آثار حضرت آیت‌الله مصباح یزدی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در دیدار با جمعی از پرسنل نیروی انتظامی و كادر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با بیان این که ارزشیابی کارها، معمولاً با دو معیار صورت می‌گیرد، خاطر نشان کرد: یکی از معیارها، درآمد و کسب منفعت فردی است؛ یعنی کاری که درآمد بیشتری داشته باشد، ارزشمند تلقی می‌شود؛ معیار دیگر نیز خدمت به مردم است؛ بر اساس این معیار، هر چه خدمت انجام شده برای مردم، بزرگ‌تر باشد، ارزش كار بیشتراست.
علامه مصباح یزدی خطاب به حاضران گفت: بر اساس معیار اول كار شما ارزش چندانی ندارد؛ زیرا درآمد کلانی ندارید؛ اما بر اساس معیار دوم کار شما بسیار ارزشمند است؛ زیرا یکی از بزرگ‌ترین خدمات را به مردم ارایه می‌دهید و آن تأمین امنیت است. امنیت جامعه به قدری مهم است که برخی از اندیشمندان، فلسفه وجود حکومت را تأمین امنیت دانسته‌اند؛ به عبارت دیگر اگر امنیت برقرار نشود، وجود دولت فایده‌ای ندارد.
وی افزود: البته چنین وظیفه‌ای فقط برای نیروهای نظامی و انتظامی در كشور جمهوری اسلامی ایران نیست؛ بلکه در سایر کشورها نیز نیروهای نظامی، چنین خدمتی را انجام می‌دهند؛ اما تفاوتی اساسی بین آنها وجود دارد. در نظام ارزشی اسلام، معیار سومی برای ارزش‌گذاری کار افراد در نظر گرفته می‌شود و آن، نیت افراد برای انجام یك عمل است.
استاد اخلاق حوزه علمیه قم با اشاره به روایت معروف «انما الأعمال بالنیات» اظهار داشت: این حدیث شریف را همه ما، بارها شنیده‌ایم؛ اما كمتر به آن اندیشیده‌ایم؛ در واقع این عبارت پاسخ دشوارترین مسائل در فلسفه اخلاق و فلسفه ارزش‌ها است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به این‌که نیت نیروهای نظامی و انتظامی در جمهوری اسلامی، بر مبنای فرهنگ اسلامی پایه‌گذاری می‌شود، ادامه داد: هر کاری دارای جنبه فعلی و فاعلی است؛ چه بسیار کارهایی که به خوبی انجام می‌شوند و حُسن فعلی دارند، اما چون با نیت خوبی انجام نشده‌اند، حُسن فاعلی ندارند.
آیت‌الله مصباح یزدی افزود: باید معیار «نیت» را بشناسیم و بر اساس آن، ارزش کارهایمان را بسنجیم؛ البته باید بدانیم که خلوص نیت نیز مراتبی دارد؛ چرا که انجام خالصانه یك كار برای خدا، از محبت نسبت به خدا سرچشمه می‌گیرد و محبت نیز دارای مراتب مختلفی است. گاهی دوستی شما با یك فرد در حد احوالپرسی با اوست؛ اما گاهی محبتتان نسبت به وی به قدری شدید است که نمی‌توانید دوری او را تحمل کنید.
وی با اشاره به فداکاری و ایثار شهدا در راه خدا، اظهار داشت: این افراد به قدری عاشق خدا بودند، که همه سختی‌ها را به جان خریده، و جان عزیز خود را در راه خدا فدا کردند؛ امروز نیز به برکت نظام اسلامی، چنین افرادی تربیت شده‌اند و کسانی هستند که هیچ هدفی جز رضایت الهی ندارند.
استاد اخلاق حوزه علمیه قم گفت: این همه شهید فدا نشدند تا ما هم مثل کشورهای دیگر باشیم؛ بلکه برای اعتلای اسلام، این همه هزینه شده است؛ لذا ما باید سعی کنیم نگاهی فراتر از هدف‌های مادی داشته باشیم و نیت‌مان را ارتقا بدهیم. برای این امر لازم است تا معرفت و محبت خود را نسبت به اهل بیت علیهم‌السلام که واسطه شناخت خداوند و محبت به او هستند، را افزایش بدهیم، تا در نتیجه، اعمالمان فقط برای خدا باشد.
وی با اشاره به اهمیت و دشواری اخلاص اظهار داشت: اگر ترک نماز سبب رفتن به جهنم نمی‌شد، یا خواندن آن تأثیری در بهشت رفتن نداشت، چند درصد از ما نماز می‌خواندیم؟ می‌گوییم نماز را «قربة الی الله» می‌خوانیم، اما حقیقت این است که بسیاری از ما نماز را به طمع بهشت، یا به خاطر ترس از جهنم می‌خوانیم؛ البته نماز خواندن به نیت رفتن به بهشت یا از ترس جهنم موجب رهایی از عذاب و رسیدن به بهشت می‌شود؛ اما نماز با چنین نیتی کجا، و نماز با نیت خالص برای قرب به پروردگار کجا؟!
علامه مصباح یزدی در بخش پایانی، ضمن جمع‌بندی سخنانش خاطر نشان كرد: غیر از محاسبه مادی نتیجه کارها، محاسبه دیگری هم وجود دارد كه مربوط به نیت انسان است؛ اگر کاری هر چند کوچک، برای خداوند انجام شود، ارزش بسیار زیادی دارد.
وی افزود: اگر باور کردیم كه کار ما برای نظام اسلامی است که در رأس آن ولی فقیه به عنوان جانشین امام معصوم، قرار دارد، در این صورت کار ما ارزش می‌یابد. فردی که چنین نیتی دارد، نهایت توان خود را برای خدمت به مردم به کار می‌گیرد؛ چون می‌داند که خداوند خدمت به مردم را دوست دارد. در این صورت هر لحظه از زندگی فرد، عبادتی محسوب خواهد شد که اجر آن قابل تصور نیست و اثراتش را هم در دنیا، هم در آخرت خواهد دید.
گفتنی است این دیدار 16 اردیبهشت‌ماه سال جاری (1397) در سالن همایش‌های مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد.
انتهای پیام/

برای دریافت صوت این جلسه اینجا را کلیک کنید!