راز فراز و فرود امت‌ها؛ تحليلی اخلاقی از سرگذشت بنی‌اسرائيل در قرآن
راز فراز و فرود امت‌ها؛ تحليلی اخلاقی از سرگذشت بنی‌اسرائيل در قرآن
رقعی، گالينگور، 392 صفحه، چاپ اول 1402.
این کتاب حاصل تقرير بخشی از درس‌هاي اخلاق استاد علامه، آيت‌الله مصباح‌يزدي(رضوان‌الله علیه) در سال‌های 95 و 96 است که توسط حجت‌الاسلام آقای غلامعلی عزیزی‌کیا تدوین و نگارش و به همت انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شده است.
نوشتار حاضر که با هدف تحلیل و الگوگیری از نقاط مثبت و پرهیز از نقاط منفی سبک زندگی بنی‌اسرائیل تهیه و تدوین شده، در 5 فصل سامان یافته است.
بیان و توضیح آموزه‌های اخلاقی داستانهای بنی‌اسرائیل در قرآن، مجالی برای تأمل در نقاط عطف و عبرت‌آموز پربسامدترین داستانهای قرآنی است. حضرت آیت‌الله مصباح یزدی رضوان‌الله‌علیه، بخش‌های زیادی از این داستان‌ها را در درس گفتارهای اخلاقی خود، بررسی و تفسیر کرده و نکات عبرت‌آموز آن را که در سطح عموم قابل بیان بوده، توضیح داده‌اند.
فصل اول کتاب به نقش داستانهای گذشتگان در هدایت و انگیزش انسان می‌پردازد. در ذیل این فصل؛ مباحثی چون اطاعت از خدا، مسئله هدایتگری پیامبران، تقلید و انواع آن و مسئله انگیزش، باورها و ارزش‌ها و نقش داستان در اثرگذاری بر آنها، آمده است.
تحلیلی بر ویژگی‌های روحی و رفتاری فرعون، فصل دوم این کتاب است. تحلیل «شخصیت فرعون» و «شخصیت فرعونی» با تأکید بر دو مفهوم «علو» و «فساد»، برتری‌طلبی و تفاوت آن با کمال‌طلبی، راهبردهای فرعون برای دستیابی به خدایگانی مصر، ازجمله مباحث مطرح شده در این فصل است.
فصل سوم این کتاب به ظهور حضرت موسی و نجات بنی‌اسرائیل اشاره دارد. قدرت‌نمایی خداوند در ظهور موسی و نابودی فرعونیان، سنت الهی در پیروزی مستضعفان و قانونمند بودن سرنوشت فرعونیان و اشاره به دو محور اساسی داستان موسی و فرعون، از سرفصل‌های این فصل است.
مباحثی چون ناسپاسی خداوند و مؤاخذه ناگهانی خدا، فتنه سامری و اهمیت رهبری جامعه و حفظ و وحدت و پیشگیری از اختلاف، بهانه‌جویی‌ها و راحت‌طلبی بنی‌اسرائیل و .. در فصل چهارم کتاب آمده است.
در پایان، به تحلیل پس از استقرار بنی‌اسرائیل در سرزمین مقدس اشاره می‌شود. اصحاب سبت و بازی با دین خدا، طالوت و جالوت و بهانه‌جویی‌ها و مادی‌گرایی بنی‌اسرائیل و اشاره به فسادهای آنان از مهمترین بحث‌های فصل پنجم است.