علامه مصباح یزدی: مخالفت با ولایت‌فقیه در حد شرك بالله است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی آثار حضرت آیت‌الله مصباح یزدی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در دیدار با جمعی از طلاب حوزه علمیه با اشاره به اینكه در فرهنگ شیعه، واژه ولایت جایگاه ویژه‌ای دارد، اظهار داشت: به وفور در آیات و روایات با مسأله ولایت رو به رو می‌شویم و اگر زمانی مسأله ولایت كمرنگ شده بود، به بركت امام خمینی(ره)، فرهنگ ولایتمداری در جامعه احیا شد و توجه مردم به آن جلب شد.

حضرت آیت‌الله مصباح با اشاره به اینكه ابهام‌هایی در مورد این واژه در ذهن بسیاری از افراد وجود دارد، اظهار داشت: اما گاه تقدسی كه مردم برای آن قائلند، سبب شده كمتر در مورد آن ابهامات سخنی بر زبان برانند. به عنوان نمونه اینكه در بسیاری از روایات قبولی همه اعمال و عبادات وابسته به پذیرش ولایت امیرالمؤمنین(ع) شده است، و یا سالها عبادت در بین ركن و مقام و صفا و مروه بدون پذیرش ولایت امیرالمؤمنین(ع) بی‌اثر تلقی شده است، چگونه قابل توجیه خواهد بود، در حالیكه به فرمایش خداوند متعال هركس ذره‌ای كار خیر انجام دهد، آن را در آخرت خواهد دید؟

وی با اشاره به لزوم بررسی و ریشه یابی این‌گونه تعابیر برای یافتن پاسخ به چنین سؤالات و ابهاماتی، اظهار داشت: به نظر بنده این مسأله ریشه در اصل اعتقادی عمیق تری دارد که شاید بتوان آن را در داستان شیطان یافت، زمانی كه حاضر نشد بر آدم سجده كند. شیطانی كه شش‌هزار سال خداوند را عبادت كرده بود، تنها به خاطر یك سجده نكردن بر آدم، مطرود درگاه الهی شد. البته این هم جای سؤال دارد كه چرا خداوند به واسطه خودداری از انجام یك كار از سوی شیطان، عبادت چندهزارساله او را نادیده گرفت؟

علامه مصباح یزدی در پاسخ به این سؤالات با اشاره به معنای ایمان اظهار داشت: ایمان به خدا در صورتی كامل است كه فرد هم به خالقیت خدا، هم به ربوبیت تكوینی خدا و هم به ربوبیت تشریعی وی، ایمان داشته باشد، یعنی فرد ایمان داشته باشد كه خداوند كسی است كه او را خلق كرده و روزی او را می‌دهد و تنها اوست كه حق امر و نهی و قانونگذاری را دارد، و در صورت عدم ایمان به یكی از این موارد، در واقع به خداوند متعال مؤمن نخواهد بود.

این مفسر قرآن با اشاره به آیاتی از قرآن كریم اظهار داشت: طبق آیات الهی و نقل قول‌هایی كه از شیطان در قرآن آمده است، شیطان هم به خالقیت خدا و هم به ربوبیت تكوینی وی و هم به معاد و قیامت ایمان داشته است، و تنها اشكال اصلی در ایمان شیطان، عدم ایمان او به ربوبیت تشریعی خداوند بود، و اینكه خداوند حق دارد امر و نهی و قانونگذاری كند، چون شیطان اولین دستور و امر خداوند را نپذیرفت و مشخص شد كه ربوبیت تشریعی خدا را قبول نداشته است.

وی افزود: لذا قرآن هم می‌فرماید " كان من الكافرین" یعنی شیطان از اول، و حتی زمانی كه خدا را عبادت می‌كرد، هم كافر بود ولی تاكنون زمینه‌ای برای او پیش نیامده بود تا عدم ایمان خود به ربوبیت تشریعی را ابراز كند، و با سجده نكردن بر آدم مشخص شد كه از اول ایمان نداشته است.

علامه مصباح یزدی با اشاره به اینكه در ادوار و امت‌های مختلف، امتحاناتی از سوی خداوند متعال وجود داشته تا مشخص شود كه آیا افراد به ربوبیت تشریعی اعتقاد دارند یا خیر، ادامه داد: مظهر ایمان به ربوبیت تشریعی در امت اسلام، پذیرش ولایت حضرت علی(ع) است. و علاوه بر اینكه امت، خالقیت و ربوبیت تكوینی خداوند را قبول دارند، امتحان می‌شوند که آیا این امر خداوند متعال كه فرد جوانی را به عنوان ولی و رهبر مردم معرفی كرده است، قبول می‌كنند و یا پذیرش آن برایشان سنگین است و به این صورت مشخص شود كه تا چه میزان به ربوبیت تشریعی خداوند ایمان داشته و امر خدا را مطاع می‌دانند، که در صورت نپذیرفتن امر خداوند، در واقع ایمان ندارند و یا به عبارت دیگر، ایمانشان مانند ایمان ابلیس است.

وی ادامه داد: از این روست كه گاه در روایت‌های مختلف تعبیرهای غلاظ و شدادی در مورد كسانی به كار رفته است كه ولایت علی(ع) را نپذیرفته اند، چرا كه عدم پذیرش ولایت حضرت علی(ع) با علم به‌اینکه از سوی خدا مشخص شده است، ناشی از عدم اعتقاد آنها به ربوبیت تشریعی خداوند است كه هرچند نماز و روزه و حج و... به جای آورند.

آیت‌الله مصباح یزدی با اشاره به اینكه منظور از كفر در اینجا، معنای فقهی آن نیست، اظهار داشت: طبق فرمایش قرآن حتی اگر كسی همه احكام اسلام به جز یكی از آنها را بپذیرد، حقیقتا كافر است، اما نه به معنای اینكه نجس باشد و احكام فقهی كافر بر او بار شود، بلكه كفر در برابر ایمان مراد است و نه كفر در برابر اسلام.

آیت‌الله مصباح یزدی ادامه داد: روایات دیگری مانند حدیث سلسله الذهب نیز مؤید همین معناست، چرا كه حضرت رضا(ع) پس از اینكه توحید را به عنوان حصن الهی معرفی می‌كنند، پذیرش ولایت خود را به عنوان شرط قرار گرفتن در این حصن می‌دانند. لذا هرچند ظاهرا توحید با پذیرش ولایت امام رضا(ع) ارتباطی ندارد، اما با دقت در این نكته كه توحید و ایمان به خدا بدون ایمان به ربوبیت تشریعی خداوند بی‌معناست و پذیرش ولایت امام رضا(ع) به معنای ایمان به ربوبیت تشریعی خداوند است، مشخص می‌شود ارتباط كاملی بین توحید و ولایت ایشان وجود دارد.

عضو خبرگان رهبری در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به لزوم ایمان به ربوبیت تشریعی خداوند اظهار داشت: اگر افرادی به واسطه شعارهای حقوق بشری امروز كه از كرامت انسانی دم می‌زند، قائل شوند كه نباید فرد زانی و سارق و... را حد شرعی زد، چرا كه توهین به كرامت انسان است، در واقع به ربوبیت تشریعی خداوند اعتقاد ندارند.

وی با اشاره به اینكه عده‌ای از افراد احكام جزائی اسلام را مربوط به دوران‌های پیشین دانسته، ماهیت بشر مدرن امروز را متفاوت با ماهیت بشر دوره قبل از مدرنیته می‌دانند، ادامه داد: امروزه شاهد هستیم كسانی كه از خانواده اهل علم بوده و حتی خودشان هم سالها در حوزه تحصیل كرده اند، معتقد شده اند كه احكام جزائی اسلام در عصر مدرن قابلیت اجرا ندارد، اما احكام عبادی فردی مانند نماز و روزه و... اشكالی نداشته و می‌تواند رعایت شود. این نوع اعتقاد، همان كفر باطنی است و ایمان این افراد مانند ایمان ابلیس است.

آیت‌الله مصباح یزدی با بیان اینكه در واقع ولایت، ایمان واقعی افراد را مشخص می‌كند، اظهار داشت: به فرض، اگر ما در زمان حضرت علی(ع) حضور داشتیم و در یكی از شهرهایی زندگی می‌كردیم كه آن حضرت، فرماندار و یا نماینده‌ای برای آنجا مشخص می‌كردند، به حكم عقل باید به حرف نماینده آن حضرت به عنوان حاكم عمل می‌كردیم. چرا كه رد كردن سخن فرماندارعلی(ع) در واقع نادیده گرفتن حكم حضرت علی(ع) است. لذا اگر كسی بگوید من از ائمه(ع) اطاعت می‌كنم، اما از نماینده آنها خیر، ایمان او هم مانند ایمان ابلیس خواهد بود.

وی ادامه داد: همین‌طور اگر امام معصوم(ع) شخصی را برای بعد از خود و یا زمان عدم حضورش برای حكومت معرفی كرد، پیروی از او در واقع اطاعت از امام معصوم(ع) است و رد كردن او در واقع رد كردن امام معصوم است.

این استاد فلسفه اسلامی با اشاره به فرازهایی از توقیع امام عصر(عج) افزود: اینكه حضرت، رد بر فقها را در حد شرك بالله می‌دانند، كاملا منطقی و واضح است، چرا كه اگر كسی حكم فقیهی را كه ائمه(ع) آدرس او را داده اند، رد كند، گویا سخن ائمه(ع) را رد كرده است و هركس سخن ائمه(ع) كه از سوی خداوند تعیین شده اند را رد كند، در ایمانش به ربوبیت تشریعی خداوند دچار مشكل است، و در واقع برای پذیرش حكومت به منبعی غیر از خداوند متعال رجوع كرده است كه همان معنای شرك است.

علامه مصباح یزدی اظهار داشت: ایمان به ولایت‌فقیه در واقع همان ایمان به ولایت ائمه اطهار(ع) است، چرا كه رجوع به فقیه تنها با سفارش و امر ائمه(ع) انجام شده است، وگرنه فقها در ذات خود دارای ویژگی تكوینی خاصی نیستند كه سبب ولی شدن آنها شده باشد.

وی با اشاره به اینكه عدم ایمان واقعی نسبت به ولایت‌فقیه در بسیاری از مردم از روی قصور است، افزود: البته یكی از علل اصلی این امر بعد از گذشت 35 سال از تشكیل نظام اسلامی، كم كاری و سستی ما بوده است كه آنگونه كه باید مسأله ولایت‌فقیه را تبیین نكرده ایم كه طبق فرمایش معصومین(ع)، مخالفت با ولایت‌فقیه در حد شرك بالله است، و خدا نكند كه این كم كاری ما به خاطر منافع شخصی مان بوده باشد!

علامه مصباح یزدی با اشاره به اینكه آشنا كردن مردم با مسأله ولایت‌فقیه یكی از مقدس‌ترین كارهاست، اظهار داشت: بسیاری از ما در این 35 سال غفلت كردیم، به گونه‌ای كه باید فتنه‌ای مانند فتنه 88 پیدا شود و شوكی به جامعه وارد شود تا عده‌ای به خود بیایند و بفهمند جایگاه ولایت‌فقیه كجاست.

وی افزود: اگر ولایت‌فقیه نباشد، همه دین در كشور و حتی جهان مورد تهاجم قرار می‌گیرد همان‌طور که در فتنه 88 دیدیم كسانی به میدان آمدند و فتنه گردانی كردند كه حتی به امام حسین(ع) كه غیر مسلمانان نیز به ایشان جسارت نمی‌كنند، توهین كردند. لذا اگر ما در این زمینه كوتاهی كردیم، باید استغفار كرده و در صدد جبران برآییم.

گفتنی است این مراسم پنجشنبه 15 فروردین ماه سال جاری در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد.

برای دریافت متن و صوت این جلسه اینجا را کلیک کنید!