بخش‌های مختلف معارف اسلام از ارتباط ارگانیک با یک‌دیگر برخوردارند

به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی آثار حضرت آیت‌الله مصباح یزدی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) قم در بیست و هشتمین نشست انجمن فارغ التحصیلان این مؤسسه با اشاره به آموزه‌های مختلف اسلام اظهار داشت: برخی از مسائل مانند اصل توحید و حتی ضرورت نبوت وامامت باید با عقل ثابت شود و وجود وحی و نقل برای اثبات آن سودی نمی‌بخشد.

علامه محمدتقی مصباح یزدی ادامه داد: در مقابل، مسائلی وجود دارد که باید بصورت تعبدی و بر اساس وحی و اسناد و مدارک نقلی اثبات شوند، همان‌گونه که در مسایل فقهی این چنین است.

وی با اشاره به مسائل ارزشی اسلام مانند فلسفه اخلاق، فلسفه حقوق و فلسفه حکومت ادامه داد: علی‌رغم اهمیت این‌گونه مسائل کمتر به آنها پرداخته شده است، لذا تعداد کتابهایی که در خصوص فلسفه اخلاق در اسلام، فلسفه حقوق در اسلام و فلسفه سیاست در اسلام نگاشته شده است در مقایسه با کتاب‌هایی که در خصوص برخی از ابواب فقهی نوشته شده است بسیار نا چیز است.

استاد فلسفه و تفسیر حوزه علمیه قم با اشاره به نظرات مختلف درباره ارتباط معارف اسلام با یک‌دیگر اظهار داشت: عده‌ای معتقدند اسلام مانند یک دسته‌ی گل است که از گل‌های مختلفی تشکیل شده است که هیچ رابطه‌ی ارگانیکی بین آن معارف وجود ندارد. در مقابل نیز نگرش دیگری وجود دارد که معارف اسلام را مانند یک درخت و دارای اصل و فرع می‌داند و معتقد است همان‌گونه که درخت دارای ریشه و ساقه و شاخه و میوه است و قسمت ریشه مهم‌ترین بخش است، در اسلام نیز برخی از معارف بسیار مهم‌ترند و حکم ریشه را دارند.

عضو خبرگان رهبری با اشاره به تحولاتی که بعد از انقلاب اسلامی تا کنون در کشور صورت گرفته است خاطر نشان کرد: در برخی از دوره‌ها روند صعودی و گاه روند، نزولی بوده است.

وی دو عامل مهم انحرافات را جهل و هوای نفس برشمرد و افزود: باید توجه داشت اگر در مسائل فردی ضرری به خاطر جهل یا هوای نفس حاصل شود فقط دامن خود فرد را می‌گیرد، اما اگر این ضرر جنبه اجتماعی پیدا کند بیش از هفتاد میلیون نفر متضرر خواهد شد. لذا اگر کسی دین و وجدان داشته باشد هرگز به خاطر هوای نفس و کسب منفعت احتمالی، جامعه را متضرر نمی‌کند.

استاد اخلاق حوزه علمیه قم با اشاره به آیاتی از قرآن کریم اظهار داشت: نگاه غیرارگانیک به آموزه‌های دینی منشأ رویکرد سکولار به زندگی است و این رویکرد می‌تواند به تکذیب دین هم منجر شود؛ زیرا عمل نکردن به بخش‌هایی از دین به نفی آن می‌انجامد و انسان کم‌کم به جایی می‌رسد که نه تنها به حکم خدا عمل نمی‌کند بلکه آنرا تکذیب می‌کند و حتی مورد تمسخر قرار می‌دهد و به جایی می‌رسد که قابل هدایت نخواهد بود.

علامه مصباح یزدی با اشاره به این‌که ما نیز در معرض این انحرافات هستیم ادامه داد: بسیاری از مردم عادی، تاویل حقایق، توجیه کردن‌ها و... را اصلا بلد نیستند بلکه چنین مواردی بیشتر از ناحیه‌ی کسانی صورت می‌گیرد که شناخت و علم دارند و عمدا به خاطر هوای نفس به توجیه و تاویل می‌پردازند.

وی سکولاریسم را بزرگ‌ترین ضربه‌ای دانست که به جامعه انقلابی ما وارد شده است و ادامه داد: این پدیده ناشی از انفکاک معارف دین از یکدیگر و جداکردن مسائل خلق و خدا از یکدیگر است و در واقع بر اساس همان نگرشی است که احکام دین را مانند یک دسته‌ گل می‌داند.

عضو خبرگان رهبری ادامه داد: برخی از افراد مؤثر در انقلاب که برخی از آنها در حال حاضر نیز مسئولیت‌هایی بر عهده دارند، از همان اوایل انقلاب بیان می‌کردند که حوزه دین و حکومت جداست و حتی برای تأیید سخنان خود مثالهایی از آلمان و ژاپن می‌آوردند که آنها به پیشرفتهای چشمگیری دست یافته اند؛ بدون این‌که اسلام داشته باشند.

وی سکولاریسم را انجیل دولت اصلاحات دانست و گفت: اصلاح طلبان لیبرالیسم را اوج تفکر انسانی می‌دانستند و می‌گفتند که نباید به لیبرالیسم بد گفت چرا که معبود غرب است.

عضو خبرگان رهبری با اشاره به این‌که از ابتدای انقلاب تا کنون روح سکولاریسم بر اکثر دولتمردان حاکم بوده و هست ادامه داد: باید دید وظیفه ما چیست و باید چه انجام بدهیم تا در پیشگاه خداوند متعال پاسخی داشته باشیم؟ آیا باید سکولاریسم را توجیه کنیم، همان‌گونه که عده‌ای سکولاریسم را سیره عقلا دانسته اند!!

وی با اشاره به این‌که در فهم دین باید بسیار دقیق باشیم ادامه داد: حتی امروز داعش نیز که با بی‌رحمی تمام سر از بدن افراد جدا می‌کند، کار خود را مستند به آیات قرآن کریم می‌داند، لذا نباید خودمان را گول بزنیم، و هر آنچه که نمی‌دانیم از دین است یا نه در مورد جواز یا عدم جواز آن اظهار نظر نکنیم.

آیت‌الله مصباح یزدی در پایان مجددا تأکید کرد: باید توجه داشت که معارف اسلام مانند درخت و دارای اصل و فرع است. لذا در مرحله اول باید ریشه‌های دین را حفظ کرد؛ و ریشه‌ها همان آموزه‌های بنیادین هستند که باید متناسب با سنین و اقشار مختلف مردم تبیین شود.

گفتنی است بیست و هشتمین نشست انجمن فارغ التحصیلان مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) 25 مهرماه سال جاری در تالار امام خمینی (ره)  این مؤسسه برگزار شد. 

برای دریافت صوت این جلسه اینجا را کلیک کنید!