سخن ناشر
سخن ناشر
واقعه عاشورا و كربلاى حضرت ابى‌عبد‌الله الحسین(علیه السلام) گرچه از نگاهى سیاه‌ترین و ننگین‌ترین برگ تاریخ است، اما از زاویه‌اى دیگر، دانشگاهى است كه درس‌هاى مهم و فراوانى را مى‌توان از آن آموخت. به تعبیرى، یك سوى حادثه عاشورا آینه تمام‌نماى پستى و رذالت، و سوى دیگر آن، اوج تعالى و فضیلت است. عاشورا در یك چهره، مظهر نامردمى، فریب و خدعه، بى‌رحمى و قساوت، پیمان‌شكنى و خیانت، و درندگى و حیوانیت است، اما سیماى دیگر آن، جلوه‌اى تام و تمام از آزادگى، ایثار، وفا، جوانمردى، شجاعت، فداكارى، عدالت، و خداپرستى است.
درباره كربلا و عاشورا این نكته نیز قابل توجه است كه دانش‌آموختگان این مكتب، تنها مسلمانان و شیعیان نیستند. امام حسین(علیه السلام) گرچه به ظاهر فقط امام سوم شیعیان است، اما به واقع رهبر تمام آزادگان جهان است و عاشورا و كربلا آن حضرت را از مرزهاى ملّى و جغرافیایى فراتر برده و به چهره و الگویى فراملیتى و فرانژادى تبدیل ساخته است.
گستردگى ابعاد گوناگون این واقعه چنان عظمتى به آن داده كه با وجود گذشت نزدیك به 1400 سال از آن و تحلیل‌ها و بررسى‌هاى فراوانى كه پیرامون آن صورت گرفته، هنوز ناگفته‌هاى بسیارى در مورد آن وجود دارد.
طى صدها سال، عالمان، اندیشمندان، محققان و سخنوران بسیارى پیرامون این حادثه به مطالعه و بحث و ایراد سخن پرداخته‌اند، اما برگ‌هاى كتاب شرح و تفسیر و تحلیل این ماجرا هم‌چنان رو به فزونى است و گویا پایانى بر آن نیست.
رهروان مكتب عاشورا و پیروان و محبان حضرت ابى‌عبد‌الله الحسین(علیه السلام) پیوسته باید این نكته را مد نظر داشته باشند كه كربلا و عاشورا را نباید صِرفاً در گریه و روضه و دسته و سینه‌زنى خلاصه كرد. گرچه یك بُعد لازم در پاسداشت این حركت، بعد مربوط به «شور» است كه در گریه و نوحه و عزادارى تبلور مى‌یابد، اما بعد مهم‌تر آن، بعد «شعور» است كه با تحلیل و بررسى این واقعه و دریافتن و آموختن درس‌هاى آن حاصل مى‌شود. عالمان و اندیشمندان آگاه و هوشیار شیعه در طول تاریخ، پیوسته در تلفیق این دو بعد تلاش كرده‌اند و وجهه همتشان این بوده كه درس‌ها و عبرت‌هاى عاشورا و كربلا را براى مردم بیان و آنان را بر عمل به این درس‌ها ترغیب نمایند.
آنچه پیش رو دارید، برگى دیگر از تحلیل تاریخ الهام‌بخش و انسان‌ساز كربلا و عاشورا است. كتاب حاضر ویراسته‌اى است از سه سخنرانى استاد فرزانه، حضرت آیت‌الله مصباح یزدى ـ دام ظله ـ كه در محرّم سال 1383 شمسى (1426 قمرى) ایراد گردیده و توسط حجت‌الاسلام والمسلمین آقاى محمدمهدى نادرى‌قمى نگارش و تدوین شده است. امید آن داریم كه نشر این اثر گامى باشد، هرچند كوچك، در راستاى تعمیق و گسترش فرهنگ عاشورا و مورد قبول حضرت احدیت و خشنودى حضرت ولىّ‌عصر(علیه السلام) قرار گیرد.
انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(قدس سره)