مقدمه

مقدمه

با این‌كه ما معتقدیم قرآن كریم بزرگ‌‌ترین هدیه الهى براى انسان‌‌ها و گران‌‌بهاترین میراث پیامبر اكرم(صلى الله علیه وآله) در میان مسلمین است، امّت اسلامى آن طور كه شایسته است براى استفاده از این میراث عظیم از خود همّت نشان نداده و نمى‌‌دهد. جامعه اسلامى پس از وفات پیامبر اكرم(صلى الله علیه وآله) على‌‌رغم تأكیدات فراوان حضرتش مبنى بر وجوب رجوع و عمل به قرآن، به عنوان ثقل اكبر، و فرا گرفتن علوم قرآن از اهل‌‌بیت(علیهم السلام) به عنوان ثقل اصغر، از تمسك به این حبل متین الهى محروم مانده است. در نتیجه جامعه اسلامى از جایگاه اصلى خویش كه قرآن آنها را بدان مژده داده و مى‌‌فرماید: «اَنْتُمُ الاْعْلَوْنَ اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنینَ»(1) بازمانده‌‌اند و امروزه به این واقعیت تلخ مى‌‌باید اقرار نمود كه جامعه اسلامى به دلیل فاصله گرفتن از واقعیت قرآن و علوم اهل‌‌بیت، متحمّل خسارت‌‌هاى جبران ناپذیرى شده است.

اما على‌‌رغم دورى مسلمین از حقیقت قرآن و غریب بودن این گوهر آسمانى و عطیه رحمانى، پرداختن به ظاهر آن در میان مسلمین گهگاه از رواج و رونق خوبى برخوردار بوده است.

عموم مسلمانان قرآن را كتابى مقدس و آسمانى كه در شب قدر بر قلب مبارك پیامبر نازل شده است، مى‌‌شناسند و بدان احترام مى‌‌گذارند. امروزه چاپ قرآن كریم با كاغذهاى عالى و جلدهاى زرّین، و تلاوت و حفظ آن و تسلط بر علومى كه به ظواهر قرآن مى‌‌پردازد؛ از قبیل تجوید و مانند آن جایگاه ویژه‌‌اى در فرهنگ مسلمین پیدا كرده است و هر از چند گاهى شاهد برگزارى مسابقات حفظ و قرائت قرآن كریم در سطح بین‌‌الملل كشورهاى اسلامى هستیم و این خود جاى بسى خوشوقتى است.

البته ناگفته نماند كه رونق گرفتن قرآن كریم در سایر كشورهاى اسلامى نیز تا حدود زیادى مرهون حضرت امام خمینى(رحمه الله) و پیروزى انقلاب اسلامى ایران بوده است؛ زیرا

1. آل عمران، 139.

بعد از پیام حضرت امام خمینى(رحمه الله) مبنى بر اداره حرمین شریفین به دست شورایى متشكل از كشورهاى اسلامى بود كه عربستان به تعمیر و توسعه حرمین شریفین، پرداخت و در كنار آن به چاپ و نشر قرآن و هدیه آن به حجاج كشورهاى اسلامى پرداخت تا بدین وسیله خود را پیشگام تبلیغ اسلام و قرآن وانمود كند و از توجه ملت‌‌ها و كشورهاى مسلمان به ایران اسلامى جلوگیرى كند.

در هر حال، پرداختن به ظاهر قرآن و دور ماندن از حقیقت آن، از بزرگ‌‌ترین مشكلاتى بوده است كه پیوسته جوامع اسلامى از ناحیه آن ضربه‌‌هاى جبران‌‌ناپذیرى خورده‌‌اند. روشن است كه تا مسلمانان از ظاهر قرآن به باطن آن در نگذرند و از گفتار به عمل روى نیاورند، هدایت قرآن درباره آنها تحقق نیافته است.

این مجموعه در صدد بررسى عوامل دور افتادن مسلمانان از حقیقت قرآن و عترت، پس از وفات پیامبر اكرم(صلى الله علیه وآله) نیست. آنچه در این نوشتار آمده، جلوه‌‌هایى از حقیقت قرآن از دیدگاه نهج‌‌البلاغه و از زبان قرآن ناطق است و خواننده، قرآن را از منظر امیر مؤمنان(علیه السلام) مى‌‌شناسد و با عظمت آن آشنا مى‌‌شود. همچنین به طرح پاره‌‌اى از شبهاتى كه از جانب برخى معاندان مطرح مى‌‌شود و پاسخ آنها، پرداخته شده است. در خاتمه نیز از زبان على(علیه السلام)، علل و انگیزه‌‌هاى شیطانى طرح این گونه شبهه‌‌ها بیان مى‌‌گردد.

لازم به ذكر است كه مطالب این كتاب در واقع مجموعه چند سخنرانى است كه حضرت آیت اللّه مصباح یزدى در رمضان سال 1378 هجرى شمسى در قم ایراد داشته‌‌اند. از آن‌‌جا كه سعى بر آن بوده كه تا حد امكان، مطالبى كه استاد بیان كرده‌‌اند كم و زیاد و جابه‌‌جا نشود و فقط تلاش شده زبان گفتارى به زبان نوشتارى نزدیك گردد، لذا طبیعى است كه دقت‌‌هاى معمول نگارشى و ویرایشى به طور كامل و صددرصد اِعمال نشود.

در پایان از محقق ارجمند جناب حجت‌‌الاسلام محمدى كه كار تدوین این مجموعه را به انجام رسانده‌‌اند و نیز جناب حجت‌‌الاسلام نادرى كه امر ویرایش آن را برعهده داشته‌‌اند سپاسگزارى نموده و مزید توفیقات ایشان را از درگاه ایزد منّان خواستاریم.

انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(رحمه الله)