فلسفه قیام عاشورا دفاع از دین و زنده کردن احکام اجتماعی اسلام بود

حضرت آیت الله علامه مصباح یزدی در شب تاسوعا به ایراد سخنرانی پرداخت. وی در این سخنرانی كه به دعوت هیأت امنای حسینیه شهدای قم و در محل آن حسینیه برگزار شد، با استناد به وصایای حضرت رسول(ص) به امیرمؤمنان، علی(ع) فلسفه قیام عاشورا را بیان كرد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به فرازهایی از كلام گهربار پیامبر اكرم(ص) خطاب به عزیزترین كسانش گفت: پیامبر، علی و فاطمه(ع) را بیش از دیگران دوست داشت و به همین دلیل بهترین سفارش‏ها و نصایح را به ایشان فرمود و برای توفیق عمل به آن‏ها برایشان دعا كرد. این امر نشانه اهمیت و جایگاه این وصایاست.
آیت‏الله مصباح در ادامه با برشمردن صداقت در گفتار و عمل، تقوا و پرهیزكاری و خوف از خداوند و توجه به حضور خدا و خشیت از او به عنوان اولین توصیه‏های حضرت رسول(ص) گفت: متأسفانه امروزه در فرهنگ ما بعضی از مفاهیم مثل «ترس از خدا» كه در واقع ترس از اعمال ناشایست خود ماست، خیلی كم‏رنگ شده است و هر چند به لفظ می‏گوییم، اما حقیقت آن‏ها در عمل كم پیدا می‏شود.
وی در ادامه برای توضیح بیشتر این مطلب افزود: یكی از عذاب‏های اجتماعی كه ممكن است خدا جامعه‏ای را به آن مبتلا كند، پیدایش اختلاف بین مردم است؛ جامعه‏ای كه نسبت به احكام اسلامی قدردان و نسبت به نظام اسلامی شكرگزار نباشد، نسبت به ولی امر مسلمین وفادار نباشد، مؤاخذه خواهد شد و مؤاخذه چنین جامعه‏ای پیدا شدن اختلاف و چند دستگی در آن جامعه است. این یكی از بزرگ‏ترین عذاب‏های الهی است كه ما از آن غافلیم و فكر می‏كنیم كثرت‏گرایی، تكثر و وجود احزاب مختلف، پیشرفت و توسعه سیاسی است! خدا این اختلافات را عذاب می‏داند! و چنین جامعة پراكنده‏ای مبتلا به عذاب خداست هر چند خودشان نمی‏فهمند.
عضو مجلس خبرگان با قرائت فراز دیگری از وصایای حضرت رسول(ص) چنین ادامه داد: و الخامسة بذلُك مالَكَ و دَمَكَ دون دینك؛ یا علی! سفارش دیگر من این است كه اول مال و بعد خونت را برای حفظ دینت بذل كن.
ایشان در توضیح این كلام افزود: تشیع از صدر اسلام با غربت و مظلومیت همراه بوده است؛ تا جایی كه در روایات چنین نقل شده كه پس از وفات پیامبر(ص) به جز سه نفر، بقیه مسمانان دچار لغزش شدند. ائمه(ع) نیز همیشه در برابر ظلم‏ها، بی‏دینی‏ها و ناهنجاری‏ها، تا پای جان مقاومت می‏كردند. تا حدی كه گفته‏اند: «لیس منا الا مقتول أو مسموم».
ریشه اصلی این چه دشمنی هم چیزی نبود جز این كه ائمه قصد داشتند احكام اسلام را در جامعه حاكم سازند؛ ولی بنی‏امیه و بنی‏عباس می‏خواستند به نام خلافت و جانشینی پیغمبرصلی الله علیه وآله هوا و هوس‏های خودشان را ارضا كنند.
آیت‏الله مصباح سپس با طرح این سؤال كه چه خطری ممكن است دین را تهدید كند كه برای مقابله با آن خون دادن لازم باشد، گفت: دین، از دو بخش باورها و رفتارهای ارزشی شكل می‏گیرد. خطری كه باورهای قلبی را تهدید می‏كند القاء شبهاتی است كه اعتقاد و ایمان شخص را تضعیف می‏كند و راه مقابله با آن‏ها پاسخ دادن و حل این شبهات است. هم‏چنان‏كه ائمه(ع) هم در هر فرصتی با تعلیم شاگردان و پاسخگویی به شبهات، مبانی فكری و اعتقادی مردم را تقویت می‏كردند. از سوی دیگر اظهار عقیده قلبی در همه شرایط لازم نیست و حتی گاهی برای حفظ جان، اظهار خلاف آن لازم است. در خصوص اعمال و رفتارهای ارزشی نیز همه فقها، بالاجماع با استناد به آیات قرآن و روایات متواتر گفته‏اند در صورتی كه انجام این اعمال موجب به خطر افتادن جان شخص باشد، تقیه واجب است. پس در چه صورت باید برای حفظ دین از بذل مال و جان مضایقه نداشت؟
وی در پاسخ به این سؤال گفت: جایی كه حكومت دینی در خطر باشد و كسانی در صدد باشند به نام دین، یا بی‏دینی بر مردم حكومت كنند و احكام دین را عمل نكنند؛ در این صورت است که دین به خطر می‏افتد؛ یعنی مردم نمی‏توانند به وظایف اجتماعی‏شان عمل كنند.
استاد حوزه علمیه با استناد به كلامی از سیدالشهدا(ع) ادامه داد: طغیان و فساد بنی‏امیه دلیل قیام امام حسین(ع) در روز عاشورا و كشته شدن آن حضرت و یاران و فرزندان بزرگوارش و اسارت زن‏ها و دخترانش بود. امام‏علیه‏السلام نمی‏فرماید بنی‏امیه با نماز و روزه و حج مخالفت داشتند. این كارها ارتباط و اصطكاكی با حكومت ندارد؛ آن‏چه برای حكومتی كه می‏خواهد اسلام را براندازد مشكل‏ساز است، احكام اجتماعی اسلام و قوانین و حدودی است كه باید در جامعه اجرا شود. این‏جاست كه بین دین و حكومت اصطكاك پیدا می‏شود و در نتیجه برای دین احساس خطر می‏شود.
عضو جامعه مدرسین در ادامه با اشاره به فرمایشات امام راحل در ابتدای نهضت اسلامی گفت: آن‏چه حضرت امام بیش از هر چیز بر آن تاكید می‏كرد و مردم را به واسطه آن می‏شوراند و به حركت در می‏آورد این بود كه می‏فرمود: «من برای اسلام احساس خطر می‏كنم»

برای دریافت صوت این جلسه اینجا را کلیک کنید!