مهرورزى

پرسش: 

میخواستم بدانم نظر اسلام راجع به عشق های زمینی که حتماً منظور عشق بین دو نفر از جنسه مخالف است چیست؟ آیا باید این عشق را سرکوب کرد یا در اسلام این نوع عشق که ممکن است در سنین 16 17 سالگی وارد زندگی یک نفر شود مباح شمرده شده است؟ در رادیو و تلویزیون گاه گاه سخنی میشنویم که گویا این عشق ها را باید سرکوب کرد و از پیش آمدنشان جلوگیری کرد و یا فرد عاشق گناه کرده؟ به نظر اسلام آیا دست خود آدم است که عاشق شود یا نشود؟ شخصی که عاشق شده البته بهتر است که زودتر ازدواج کند تا خود را از گرفتاری نجات دهد(البته اگر عشق در اسلام مجاز شمرده شده باشد) حال اگر در موقعیتی بود که نمیتوانست ازدواج کند آیا باید این مورد را به فراموشی بسپارد؟ نظر حضرت عالی در این باره و برخورد های فیزیکی که با این مصالح [مسائل]میشود چیست؟ اصولا ازدواج را با عشق بهتر میدانید و خود شخص همسرش را انتخاب کند یا اینکه ندیده ازدواج صورت گیرد؟

پاسخ:

1. عواطف یكى از نعمتهاى بزرگ الهى است كه هم براى شیرین شدن زندگى این جهان نقش مهمى ایفا مىكند و هم زمینه تعالى روح و عشق به محبوب حقیقى را فراهم مىسازد. 2. افراط در مهرورزى (مانند افراط در هر كار دیگرى) تعادل زندگى را به هم مىزند و طبعاً تلاش براى كسب چنین امر افراط آمیزى مطلوب نخواهد بود؛ مخصوصاً اگر انسان را در معرض گناه قرار دهد. چنین افراطى ممكن است به یك بعدى شدن شخصیت و عقب ماندگى در سایر ابعاد منجر گردد، و حتى گاه موجب ناكامىهاى خطرناكى شود. از این جهت،‌ رعایت اعتدال در این عرصه نیز مطلوب است. 3. عشقهاى زمینى هم تا حدى كه انسان را به گناه نكشاند حرام نیست ولی خردورزى، دوراندیشى، و تقوى اقتضا مى كند كه انسان به سراشیب سقوط نزدیك نشود و همیشه مرزى را بین خود و گناه قرار دهد. بنابراین كسى كه مبتلا به عشق انسانى شده (چه جنس مخالف یا موافق) سزاوار است به خصوص از تماس بدنى خوددارى كند. 4. ازدواج به عنوان یك نهاد مقدس اجتماعى كه طبق آنچه از پیامبر اكرم (ص) نقل شده است: ”ما بنی بناء فی الاسلام احب الی الله عزوجل من التزویج“ (وسائل الشیعة،‌ ج 20، ص 14)، محبوبترین بنیان نزد خداوند مىباشد، باید بر پایه هاى معقول و سنجیده اى استوار گردد. از همین رو است كه نگاه كردن به اندام كسى كه شخص قصد ازدواج با او را دارد در شرع مقدس اسلام، با رعایت شرایطش مجاز شمرده شده است، و همدلىها و همنوائیهایى كه موجب استحكام این بنیان شود طبعاً مطلوب خواهد بود. ولى باید توجه داشت كه زیباییهاى ظاهرى موجب فریفتگى و غفلت از عیبها و نقاط ضعف پنهان نشود. 5. همانطور كه متذكر شده اید،‌ یكى از بهترین راهها براى ایمنی از خطرهاى عشقهاى زمینى ازدواج با همسرى شایسته است،‌ اما در صورتى كه میسر نباشد باید از افراط در مهرورزى خوددارى كرد و در این راه از توصیه هاى روانشناسان و علماى اخلاق (كه محور آنها را عدم تمركز و سعى در فراموشى تشكیل مى دهد) كمك گرفت. بدیهى است پرداختن به عبادات عاشقانه هم بهترین درمان است و هم بهترین استفاده از حالات لطیفى است كه معمولاً براى مهرورزان حاصل مى شود. به ویژه خواندن با تدبر مناجات محبین از صحیفه سجادیه كه در ضمن مناجات خمس عشر در مفاتیح الجنان نیز آمده است توصیه می شود.