رابطه علم و دین

رابطه علم و دین
رقعی، شومیز، 304 صفحه، چاپ اول 1392، چاپ سوم 1395.

ويراست دوم: رقعي، گالينگور، 304 صفحه، چاپ اول 1402.

انقلاب اسلامی ایران با هدف احیای تمدن اسلامی بر پایه آموزه‌های اسلام ناب محمدی كه همان تفسیر اهل‌بیت از اسلام است پا به عرصه گذاشت، و با تأسیس جمهوری اسلامی ایران زمینه را برای تمدن‌سازی فراهم نمود. یكی از الزامات این طرح سترگ، فراهم آوردن زمینه‌های معرفتی و عملی، و برداشتن موانعی بود كه بر سر پیمودن این راه پر پیچ و خم وجود داشت.

بدون شك، بازكردن گره‌های معرفتی و پاسخ دادن به شبهات اندیشه‌ای، از شاخص‌ترین اقداماتی بود كه نظام نوپای اسلامی در این زمینه باید به آن می‌پرداخت. یكی از موضوعات اصلی كه در همه این فعالیت‌ها نقشی برجسته داشته، تبیینی دقیق و منطقی از رابطه میان دین و علم بوده است.

بحث از رابطه دانش بشری با دین از دغدغه‌های مشترك و دیرینه عالمان متدین و دین‌داران عالم است كه سابقه‌ای بس طولانی در تاریخ تفكر بشر دارد. به تناسب نوع دانش بشری كه در هر عصر مورد توجه بوده، و یا به دلیل تخصص عالمانی كه به این مبحث توجه كرده‌اند، این مسأله در هر برهه‌ای از زمان شكل خاصی به خود گرفته و تحت عنوانی متفاوت ظاهر گشته است.

حضرت استاد در طول این سال‌ها زوایای این بحث را در آثار مختلف خود به خوبی واكاویده و تبیین كرده‌اند. به منظور ارائه این دیدگاه‌ها در قالبی مدون، تلاش شده است تا با مروری بر آثار نوشتاری و گفتاری معظم له شامل: كتاب‌ها، مقالات، درس‌ها، سخنرانی‌ها، و مصاحبه‌ها، مطالب مربوط استخراج و در چارچوب نظمی منطقی در اختیار علاقه‌مندان قرارگیرد.

این کتاب که با هدف تبیین رابطه میان علم و دین و بررسی جوانب مختلف، در 8 فصل سامان یافته، به همت حجت‌الاسلام و المسلمین آقای دكتر علی مصباح تحقیق و تدوین و توسط انتشارات مؤسسه اموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شده است.

جایگاه مبحث علم دینی در اولویت‌های نظام اسلامی، معناشناسی علم و دین، تشریح نسبت‌های مفهومی علم و دین با اشاره به قلمروشناسی علم و دین، بیان نسبت‌های محتوایی علم و دین، تبیین علم دینی و پاسخ به پرسش‌ها و شبهات آن، بیان لوازم اسلامی‌سازی علوم و تبیین و اثبات مبانی آن، تشریح تأثیرات دین بر هدف و غایت، محتوا و کاربرد علم و نیز اشاره به خدمات علم به دین با تأکید بر تأثیرات علم بر فهم یا اثبات گزاره‌های توصیفی و دستوری دین از مهم‌ترین رؤوس مباحث مطرح شده در این کتاب است.