علامه مصباح: نیازهای فرهنگی مهم‌ترین بخش نیازهای انسان را تشكیل می‌دهند

استاد حوزه علمیه قم ضمن طرح این مسأله گفت: انسانیت انسان به خوراك و پوشاك نیست، بلكه به فهم و شعور و آگاهی اوست؛ پس باید در جهت رشد این ابعاد وجودی انسان كه شامل باورهای دینی و تربیت‌های اخلاقی است، فعالیت شود؛ هر چند سرمایه عظیمی در این مسیر مصرف شود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی آثار آیت الله مصباح یزدی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در دیدار با اعضای هیئت مدیره مراكز خیریه استان تهران با اشاره به فطری بودن ارزش كمك به محرومین گفت: بر همین اساس است كه در همه جای دنیا كارهای خیریه مردمی وجود دارد و حتی در مواردی كمك‌های خیریه اساس تمدن بعضی كشورها شده و یا بسیاری از دانشگاه‌های مهم جهان با كمك‌های خیریه اداره می‌شوند و این امر اختصاص به مسلمانان ندارد. هرچند ما معتقدیم تبدیل شدن این ارزش‌ها به فرهنگ ریشه در تعالیم انبیای الهی دارد كه كامل‌ترین آن را در اسلام و مكتب اهل‌بیت(ع) می‌توان یافت.
وی ادامه داد: برخی از كشورها مانند كشورهای ماركسیستی كه دارای ایدئولوژی مادی هستند معتقدند كه بهتر است دولت كارهای خیریه را بر عهده بگیرد و همه نیازمندی‌ها را برطرف كند تا كسی احساس نكند به كمك دیگری نیاز دارد.
علامه مصباح یزدی با اشاره به نظر اسلام در این زمینه گفت: این‌چنین نیست كه با تشكیل حكومت اسلامی همه كارهای خیر توسط دولت انجام شود. اسلام در عین حالی‌كه اهتمام به رفع نیازهای نیازمندان دارد، تقرب مردم به خداوند از این طریق را نیز مد نظر دارد؛ یعنی كسانی كه در امور خیر شركت می‌كنند تكامل روحی و معنوی می‌یابند.
وی ادامه داد: مردم با دریافت خدمات از دولت احساس حقارت نمی‌كنند؛ اما در برابر دریافت كمك‌های خیریه مردمی احتمال احساس حقارت برای فرد نیازمند وجود دارد. بر همین اساس باید با برنامه فرهنگی مناسبی به كمك‌دهندگان آموزش داده شود تا چنین احساسی در افراد نیازمند پیدا نشود.
علامه مصباح یزدی با یادآوری وضع مالیات‌هایی در بعضی از كشورها برای كمك به كلیسا، به اجباری نبودن كمك به افراد نیازمند در اسلام اشاره كرد و گفت: ما به تنها باید به دنبال انجام كار خیر باشیم، بلكه باید به فكر گسترش فرهنگ كار خیر به دیگران نیز باشیم.
وی با اشاره به این‌كه هرچه كار خیر خالصانه‌تر باشد، ارزش آن بیشتر است، گفت: گاهی ارزش‌ها با هم تعارض پیدا می‌كنند؛ در چنین مواقعی باید راهی برای حل تعارض اندیشید. مثلاً گاهی مخفیانه كمك كردن با اخلاص بیشتری همراه است؛ ولی از طرفی ترویج فرهنگ دستگیری از نیازمندان، آشكارا كمك كردن را می‌طلبد. در این صورت با گسترش امر خیر و متراكم شدن سرمایه‌ها می‌توان با هزینه‌ای كمتر علاوه بر جلوگیری از كارهای موازی، كارهای خیری انجام داد كه اثرات آن چندین برابر شود.
وی ادامه داد: این امر در خصوص انجمن‌ها نیز صادق است؛ یعنی هر انجمنی با انگیزه‌ای ایجاد شده، اما وجود رابطه بین این انجمن‌ها سبب می‌شود تا اثرات كارهای خیر بیشتر باشد. نمونه این كار در زمان انقلاب نیز وجود داشت و امام(ره) با شیوه‌ای خاص به بهترین نحو آن را انجام دادند؛ ایشان برای هر یك از هیئت‌های مؤتلفه استقلال داخلی در نظر گرفتتند، در حالی كه همه آنها با هم رابطه داشتند و به سوی هدف اصلی حركت می‌كردند. در انجمن‌های خیریه نیز می‌توان این‌چنین عمل نمود.
آیت الله مصباح یزدی با اشاره به این‌كه نیازهای انسان فقط به مادیات محدود نمی‌شود، نیازهای عاطفی را از جمله نیازهای انسان دانست و گفت: گاهی علاوه بر این‌كه نیازهای عاطفی فرد تأمین نمی‌شود، حتی احساس حقارت هم بر او تحمیل می‌شود و این زمینه فساد و انحراف و عصیان را در او فراهم می‌كند. در حالی‌كه با برنامه‌ریزی صحیح می‌توان ضمن برآوردن نیازهای عاطفی از ایجاد چنین زمینه‌هایی نیز پیشگیری كرد.
وی نیازهای فرهنگی را از مهم‌ترین نیازهای انسانی دانست و گفت: انسانیت انسان به فهم و شعور و آگاهی اوست و تنها به خوراك و پوشاك نیست. پس باید این ابعاد وجودی نسان را كه شامل باورهای دینی و تربیت‌های اخلاقی است، رشد داد و در این زمینه كار كرد؛ حتی اگر بخش عظیمی از سرمایه‌ها در این مسیر مصرف شود.
علامه مصباح یزدی ادامه داد: بهترین فرزندان این مرز و بوم در جبهه‌ها شركت كردند و جان خود را در طبق اخلاص گذاشته و در راه اسلام فدا كردند. زحمات این شهدا فقط به خاطر سیر شدن شكم عده‌ای نبود؛ بلكه هدف آنها حفظ و ترویج اسلام بود. ما هم باید برای برطرف كردن نیازهای فرهنگی فعالیت ویژه‌ای داشت.
گفتنی است دیدار اعضای هیئت مدیره مراكز خیریه استان تهران با حضرت آیت الله مصباح یزدی نهم اردیبهشت ماه در سالن تشریفات مؤسسه امام خمینی(ره) برگزار شد.