علامه مصباح یزدی: همایش ملی مبانی فلسفه علوم انسانی یك شروع منطقی برای تحول درعلوم انسانی است.

علامه مصباح یزدی با اشاره به تاكیدات مقام معظم رهبری مبنی بر تحول درعلوم انسانی گفت: برای تحول درعلوم انسانی باید به مبانی و فلسفه آنها پرداخت و با شناخت انواع مبانی و حق و باطل بودن آنها برای این تحول آماده شد.

وی ادامه داد: تحقیق دراین زمینه نیازمند آشنایی با چند علم از جمله هستی‌شناسی، انسان‌شناسی و معرفت‌شناسی است و بررسی همه این علوم امری گسترده است كه قابل ارائه توسط یك گروه و در یك همایش نیست.
علامه مصباح یزدی با ابراز خرسندی از برگزاری این همایش اظهار داشت: این همایش یك شروع منطقی برای تحول در علوم انسانی است.
وی با اشاره به ارائه مقالات و سخنرانی‌های مختلف در این زمینه گفت: اگر فرض شود همه مقدمات نظری تحول درعلوم انسانی فراهم شود و به همه سؤالات نیز پاسخی روشن داده شود، پس از همه این مراحل فقط تحقیقات مرحله نظری به پایان رسیده و نوبت به ارزیابی این مسأله می‌رسد كه آیا زمینه‌ اجرایی كردن نتیجه این تحقیقات در عمل هم فراهم است یا خیر ؟
مصباح یزدی ادامه داد: به همین منظور باید در كنار طرح مسایل نظری در زمینه علوم انسانی، باید یك طرح اجرائی برای شروع كار و كیفیت انجام آن نیز ارائه كرد. زیرا گاهی نقشه یك ساختمان توسط مهندس به سرعت تهیه می شود؛ اما اجرای نقشه مراحل دشواری را شامل می‌شود و باید محاسبه شود كه این عملیات از كجا شروع شود، چه قدر نیروی انسانی و امكانات می‌خواهد و ....
علامه مصباح یزدی ادامه داد: نمی‌توان یك طرح خیالی و ایده‌آل برای تحول در علوم انسانی ارائه كرد؛ بلكه باید واقعیت‌ها را شناخت و بر اساس آنها وارد عمل شد؛ زیرا نمی‌توان دانشگاه‌ها را تعطیل كرد تا علوم انسانی متحول شود.
وی خاطر نشان كرد: علیرغم اخلاص و علم اساتید دانشگاهی نمی‌توان از آنها توقع داشت كه علوم انسانی را اسلامی كنند؛ زیرا علوم انسانی كه آنها فرا گرفته‌اند، همان علوم غربی است. از طرف دیگر حوزویان نیز صرفاً با آشنائی با اسلام نمی‌توانند این كار را به انجام برسانند؛ زیرا آشنایی با علوم انسانی و موضوع و محمول و قضایای آن نیز برای این كار لازم است.
عضو خبرگان رهبری گفت: از همین رو تنها افرادی كه آشنایی لازم را هم با علوم اسلامی و هم با علوم انسانی داشته باشند و برای این كار نیز دلسوز باشند می‌توانند قدم اول را بردارند؛ به همین جهت از همان ابتدا دفتر همكاری حوزه و دانشگاه تشكیل شد و اساتیدی از دانشگاه و حوزه گرد آمدند تا آمادگی نسبی برای بحث و تبادل نظر آغازین را در زمینه اسلامی كردن علوم انسانی كسب كنند.
وی خاطر نشان كرد: از بركات تشكیل این دفتر این بود كه نیاز به آشنایی با علوم انسانی در بین طلاب احساس شود و مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی نیز در همین راستا شكل گرفت.
علامه مصباح ادامه داد: در كنار این كار باید سعی كرد فعالیت‌های فرهنگی نیز صورت بگیرد تا ضرورت این تحول در جامعه هم احساس شود.
آیت الله مصباح ادامه داد: متأسفانه اكثریت دانشگاهیان و مسؤلین ضرورت تحول در علوم انسانی را باور ندارند یا دست‌كم ارزش آن را كمتر از برخی مسائل دیگر می‌دانند.
وی با اشاره به آیه «ان تنصروا الله ینصركم» گفت: همان خدایی كه در جبهه و در زمینه‌های مختلف علمی رزمندگان و دانشمندان ما را یاری كرد، در این جهت نیز اگر ما برای این تحول با اخلاص گام برداریم، ما را یاری خواهد كرد.
علامه مصباح ادامه داد:آنچه به ما مربوط است و به عنوان واجب شرعی تلقی می‌شود این است كه علوم انسانی را با دقت نقادی كرده و آنچه را مطابق عقل، تجربه و معارف اسلامی است تأیید كنیم؛ اما باید بدانیم كار به همین مرحله ختم نمی‌شود.
وی گفت: حتی از همان زمان انقلاب و تشكیل ستاد انقلاب فرهنگی برای ضمانت اجرای این تحقیقات وزرا نیز به عضویت ستاد در آمدند و این ستاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی تبدیل شد؛ اما عملاً نتیجه این شد كه این شورا از هدف اصلی دور شد.
وی با تأكید مجدد بر لزوم ایجاد باور و اعتقاد در مسؤلین و دانشگاهیان نسبت به لزوم تحول در علوم انسانی گفت: در صورتی كه این اعتقاد در جامعه دانشگاهیان و مسؤلین ایجاد نشود همه زحمات و فعالیت‌ها از بین می‌رود.
وی با اشاره به لزوم تربیت نیروی انسانی خاطر نشان كرد: اگر اساتیدی كه علوم انسانی را تدریس می‌كنند اعتقاد قلبی به علوم انسانی اسلامی نداشته باشند باز همه زحمات و تحقیقات در راستای این تحول بیهوده و از دست‌رفته خواهد بود.
گفتنی است همایش مبانی فلسفی علوم انسانی؛ در تاریخ پنجم اسفندماه سال جاری (1389) در تالار مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی(ره) برگزار شد.

برای دریافت صوت و متن این جلسه اینجا را کلیک کنید!