آیت الله مصباح یزدی: برای رفع اختلاف فهم وتفسیر از دین باید از تبادل نظر و گفتگو بهره برد، و برای رفع اختلافات ساخته دست دشمنان، باید از اقدامات عملی استفاده کرد.

 عضو خبرگان رهبری اظهار داشت: برخی اختلافات در دین به واسطه برتری طلبی و زیاده خواهی ایجاد می شود، و ازجمله ویژگی های این دسته از اختلافات این است که عمدی بوده و وسوسه های شیطانی و اغراض دنیوی در آن موثر است؛ و امروزه بارزترین نمونه این نوع اختلاف، وجود یک گروه افراط‌گرای کم فهم است که ساخته دست دشمنان اسلام بوده، در مقابل اکثریت مسلمانان قرار گرفته است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی آثار حضرت آیت الله مصباح یزدی، رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در دیدار با جمعی از علما و اندیشمندان اندونزی، ضمن ابراز خرسندی از حضور در این جمع، اظهار داشت: احساس من در این جمع مانند احساس کسی است که سالیان درازی برادران خود را ندیده و بعد از سال ها برادران خود را در آغوش می گیرد.

آیت الله محمد تقی مصباح یزدی با اشاره به این که اندونزی بزرگترین کشور اسلامی محسوب می شود، اظهار داشت: علیرغم این که اندونزی از زادگاه اصلی اسلام دور بوده است، بزرگترین جمعیت مسلمانان را در خود جای داده است و خدمات بسیاری را در کشور خودش و مرز های همجوار برای اسلام انجام داده است.

عضو خبرگان رهبری ادامه داد: علیرغم این که فواصل جغرافیایی و اختلافات نژادی، زبانی، و سیاسی بین مسلمانان جدایی انداخته است، اما یک رشته عوامل و عواطف مذهبی آنان را به هم پیوند می دهد به گونه ای که همه آن ها به منزله ید واحده هستند و در برابر دشمنان از اسلام و هویت دینی خود دفاع می کنند.

وی با اشاره به این که هر اندازه عوامل فکری و اجتماعی برای همبستگی مسلمانان بیشتر باشد، قدرت مسلمانان در برابر دشمنان بیشتر و امکان ترویج اسلام نیز بیشتر خواهد بود، اظهار داشت: بر این اساس هر اندازه که تلاش شود افکار، اعتقادات، باورها، و ارزش های مسلمانان به هم نزدیک و عوامل اختلاف کمرنگ شود، بر قدرت مادی و معنوی مسلمانان افزوده خواهد شد.

عضو خبرگان رهبری با اشاره به این‌که دسته‌ای از عوامل اختلاف و دوری مسلمانان از یکدیگر را عوامل طبیعی مانند مرزهای جغرافیایی، اختلافات نژادی، زبانی و نظایر آن تشکیل می‌دهد، اظهار داشت: این‌گونه عوامل تا حد زیادی به همت مسلمانان بلندنظر حل شده و کشور اندونزی نمونه بارز آن می باشد، چرا که عده ای از مسلمانان با سفر به اندونزی سبب نشر و ترویج اسلام و افزایش مسلمانان در آن کشور شدند. البته امروز با پیشرفت علم و تکنولوژی، اختلافات زمانی و مکانی مانعی بر سر راه ارتباطات نیست.

وی با اشاره به این که عامل زبان از دیگر عوامل دوری مسلمانان از یکدیگر است، اظهار داشت: شایسته است همه کشورهای اسلامی زبان قرآن را ترویج کنند که هم به تحکیم مبانی دینی کمک کند و هم سبب اتحادشان با سایر مسلمانان شود.

آیت الله مصباح دسته‌ای دیگر از عوامل تفرقه را اختلافات فردی دانست که مربوط به عقائد هر فرد شده و منجر به فاصله گرفتن آن ها از یکدیگر می شود، و افزود: این نوع اختلاف که ناشی از اختلاف فهم افراد از متون و منابع دینی است نیز تا حد زیادی طبیعی و عادی است که در زندگی روزمره نیز قابل مشاهده است؛ چرا که اختلاف برداشت امری طبیعی بوده، حتی در زمان پیامبر (ص) نیز در موارد متعددی مردم برداشت های متفاوتی از کلام ایشان داشتند.

استاد فلسفه و تفسیر حوزه علمیه قم ادامه داد: طبیعتا در فهم مردم این زمان از منابع دینی که مربوط به 14 قرن پیش است و عواملی در شیوه نقل آن منابع نقش داشته اند، نیز اختلافاتی وجود خواهد داشت؛ هر چند تبادل نظر و گفتگو می‌تواند موجب کمتر شدن اختلافات شود، اما توقع این که همه اختلافات در فهم وتفسیر منابع از بین برود و همه به یک فهم برسند، غیر ممکن می نماید.

وی تأسیس مجمع الحوار در اندونزی را اقدامی مناسب برای نزدیک شدن افکار و در نتیجه نزدیک شدن کشورهای اسلامی با یکدیگر دانست و اظهار داشت: البته نباید توقع داشت که در مدتی کوتاه، اختلاف نظرها و اختلاف برداشت ها از منابع رفع، و همه دارای یک نظر شوند؛ و قبول یک مذهب نباید به معنای نفی کامل دیگر مذاهب باشد.

آیت الله مصباح یزدی ادامه داد: در واقع همان گونه که فقهای یک مذهب یا فرقه های مختلف عرفانی در فتوا و نظرات با یکدیگر اختلاف دارند، و این سبب دشمنی و اختلاف بین آن ها نیست، و طرفداران آن ها با هم دشمنی ندارند، باید در بین مذاهب مختلف نیز چنین رابطه ای وجود داشته باشد، و همه سعی کنند با بحث علمی دیدگاه‌های خود را به یکدیگر نزدیک سازند.

وی با اشاره به این که گریزی از اختلافات فردی وجود ندارد، اظهار داشت: البته نباید اختلافاتی را که دشمن و شیاطین بین مسلمانان به وجود می آورند، نادیده گرفت، چرا که گاهی دشمنان، حتی به نام اسلام، این اختلافات را به وجود می آورند.

استاد تفسیر قرآن کریم با بیان این که طبق آیات قرآنی، برخی اختلافات در دین به واسطه برتری طلبی و زیاده خواهی ایجاد می شود، اظهار داشت: ازجمله ویژگی های این دسته از اختلافات این است که عمدی بوده و وسوسه های شیطانی و اغراض دنیوی در آن موثر است؛ و امروزه بارزترین نمونه این نوع اختلاف، وجود یک گروه افراط‌گرای کم فهم است که ساخته دست دشمنان اسلام بوده، در مقابل اکثریت مسلمانان قرار گرفته است.

عضو خبرگان رهبری ادامه داد: برای مقابله با این اختلافات باید بیشتر از وسائل عملی بهره گرفت؛ مانند تقویت روابط سیاسی و دیپلماتیک، ایجاد روابط اقتصادی، و ایجاد خودکفائی بین مسلمانان به این معنا که نیاز های خود را از یکدیگر تأمین کنند که چنین مواردی می تواند مسلمانان را از خطرات دشمنان محفوظ دارد.

آیت الله مصباح یزدی بخش پایانی سخنان خود را به جواب سئوالات نماینده میهمانان اندونزی در خصوص نبود پدیدة تکدی‌گری در سطح شهرها، وجود مراکز علمی دینی متعدد، و حکم اسلامی خمس در ایران، اختصاص داد.

علامه مصباح یزدی در پاسخ به ذکر مقدمه ای پرداخت و گفت: ایران قبل از وقوع انقلاب اسلامی نیز یک کشور اسلامی شناخته می‌شد، و این مسأله در قانون اساسی کشور نیز آمده بود، اما عملا پایبندی چندانی به احکام اسلام وجود نداشت؛ اما با انقلابی که امام خمینی(ره) در ایران ایجاد کرد، تحول فوق العاده ای برای حفظ ارزش های اسلامی در ایران به وجود آمد.

وی افزود: هر چند کشورهای متعددی هستند که خود را هم اسلامی می دانند و تا حدی هم به اسلام عمل می کنند، اما اجرای احکام اسلامی در آن ها دارای پشتوانه مستحکمی نیست؛ ولی در کشور ایران فردی در رأس حکومت قرار گرفته که به نوعی جانشین پیامبر (ص) است، و دستور او، دستور پیامبر (ص) تلقی می‌شود، و همین امر ضامن اجرای احکام اسلامی در کشور است؛ از این روست که جمهوری اسلامی ایران در دنیا به عنوان حکومت ولایت فقیه شناخته شده است.

عضو خبرگان رهبری افزود: البته تغییر نظام کشوری که بیش از یک هزار سال به گونه ای دیگر اداره شده است، به نظام و سیستم جدید کار آسانی نیست و لذا نمی توان توقع داشت در این مدت، همه امور به صورت کاملا اسلامی انجام شود، اما در همین مدت نیز قدم های مهمی در کشور برای اسلامی شدن برداشته شده است که امیدواریم روز به روز کاملتر شود.

وی افزود: کم‌شدن گدایان حرفه‌ای نیز یکی از نمودهای اجرای احکام اسلامی است؛ چرا که هم مردم و هم حکومت در صدد برآمدند تا به مستمندان واقعی کمک کنند تا دیگر نیاز به چنین کارهای زشتی نباشد.

وی یکی از اختلافات احکام در فقه شیعه و اهل سنت را مسأله خمس دانست و افزود: بر اساس این حکم الهی، مردم بیست درصد از سود در آمد خالص خود را باید صرف مصالح عمومی کشور کنند؛ لذا رواج مراکز علمی دینی متعدد در جمهوری اسلامی ایران و حتی قبل از آن، با تأمین هزینه ای است که مردم مؤمن با طیب نفس آن را می پردازند.

وی در پایان اظهار داشت: از برکات این حکم الهی این بود که حتی زمانی که رژیم حاکم با دین میانه خوبی نداشت، مردم به حکم تکلیف شرعی، خمس مال خود را می‌دادند و با همین کار، سبب ترویج علوم دینی و مراکز دینی می شدند؛ بلکه می‌توان گفت که اساسا پیروزی انقلاب اسلامی مرهون همین نظر فقهی بود؛ چرا که نهضت توسط علمایی شروع شده و به پیروزی رسید که هزینه آن ها توسط خمس (و نه دولت) پرداخت می شد.

گفتنی است این دیدار دوم مهر ماه در سالن تشریفات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد.