علامه مصباح یزدی: دو شرط تبلیغ رسالات الهی، خشیت الهی و نترسیدن از هیچ كس جز خداوند متعال است

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: اگر كسی بخواهد مرتبه ای از وظایف انبیاء و اولیاء را عهده دار شود، و مرتبه ای از «یبلّغون رسالات الله» را تحقق بخشد، و مجرای فیض و هدایت الهی شود، باید برای تحصیل خشیت الهی هم تلاشی داشته باشد؛ لذا باید ببینیم آیا برنامه های ما به گونه ای است كه این شرط را تحقق ببخشد؛ اگر برنامه های ما در این جهت نقصی دارد، جا دارد كه تجدید نظری در برنامه ها انجام شود.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی آثار حضرت آیت الله مصباح یزدی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) در دیدار با جمعی از اساتید بسیجی در مشهد مقدس، با اشاره به آیه ای از قرآن كریم، اظهار داشت: اراده خداوند متعال در عالم، بر این تعلق گرفته كه انسان‌هایی به وجود آیند، و چنان ظرفیتی داشته باشند كه بتوانند حیاتشان را از مبدأ نزدیك به صفر آغاز كرده و به سمت مقصد بی‌نهایت قرب الهی حركت كنند؛ هرچند ما از حقیقت قرب الهی خبر نداریم.

آیت الله مصباح یزدی با اشاره به این كه برای انسان، مفهومی زیباتر از قرب الهی متصور نیست، ادامه داد: آسیه، همسر فرعون، كه در قرآن به عنوان الگوی مؤمنان معرفی می‌شود، نهایت خواسته خود را رسیدن به «مقام عندالله» عنوان می‌كند و از خدا می‌خواهد برای او خانه‌ای نزد خودش بنا کند.

وی ادامه داد: آنچه انسان را از دیگر مخلوقات ممتاز كرده و لیاقت خلیفة اللهی را به او داده، این است كه انسان مرتبه‌ای از اختیار را دارد كه می تواند برخلاف دیگر موجودات، سرنوشت خودش را تعیین كند؛ لذا می تواند از ملائكه بالاتر و یا از حیوانات پست تر شود.

وی با اشاره به تفاوت استعداد انسان ها ادامه داد: عده ای مانند پیامبر اکرم (ص) به مقام عصمت و نبوت رسیدند و وحی بر آن ها نازل می شد، برخی دیگر مانند ائمه (ع)، هر چند به نبوت نرسیدند، اما بر آنها وحی – البته نه به عنوان نبوت –نازل می شد، و همین طوربر اساس استعدادها، افراد دیگری مانند سلمان در مرتبه پایین تر از ائمه (ع) قرار دارند، و این سیر ادامه دارد.

استاد تفسیر قرآن با اشاره به آیه شریفه «الذین یبلّغون رسالات الله و یخشونه و لایخشون احداً الا الله» گفت: خدای متعال چنان توفیق عظیمی به اهل علم داده است كه از میان میلیاردها انسانی كه روی زمین زندگی می كنند، كمتر كسی چنین توفیقی نصیبش می شود؛ چرا كه این افراد از انبیائی نیابت می كنند كه واسطه فیض الهی‌اند؛ این مقام كجا و كسانی كه خدا آن ها را غافل و چون چارپایان می داند، كجا؟!

وی این توفیق را عنایتی الهی دانست و ادامه داد: مقدمات این توفیق را نیز خداوند متعال برای ما فراهم كرده تا به دنبال كسب علم برویم؛ یكی از بهترین كمك هایی كه خداوند در این عصر به انسان ها فرمود تا در این راه قدم بگذارند، قیام حضرت امام (ره) بود. اگر این قیام اتفاق نیفتاده بود، معلوم نبود من و شما كجا بودیم و آیندگان ما كارشان به كجا می‌انجامید؛ خداوند بر ما منت نهاد و امام (ره) را به ما عطا كرد. او با بصیرتی الهی و نوری كه خدا در سینه او گذاشته بود، و با صلابتی كه هیچ شكی در مسیر خودش نداشت و در برابر هیچ عاملی به زانو در نیامد؛ چیزی شبیه به یك معجزه بود.

علامه مصباح یزدی ادامه داد: اگر بخواهیم از توفیقی كه خدا به ما داده است، استفاده كنیم و تبلیغ رسالات الهی را داشته باشیم و شكر اسلام و انقلاب اسلامی را به جای آوریم، دو شرط دارد كه در همین آیه ذكر شده است؛ اول خشیت الهی است و دومی نترسیدن از هیچ كس جز خداوند متعال.

وی با طرح این سؤال که چرا این همه بر خشیت و ترس از خدا تأكید شده، و چرا بر امید نسبت به خدا این همه تكیه نشده است، افرود: راز این مطلب هر چه باشد، معلوم می شود كه تكامل و ترقی انسان بدون خشیت ممكن نیست؛ وگرنه انبیاء و اولیاء خداترس نبودند، و چنین نبود كه علی (ع) شبانه در نخلستان ها به قدری گریه كند كه از هوش برود؛ چرا كه او مهربانی خداوند را از همه ما بیشتر درك می كرد.

علامه مصباح یزدی با اشاره به اینكه حتی اگر راز تأكید بر خشیت الهی را نفهمیم، باید به عنوان یك اصل از خداوند متعال بپذیریم، ادامه داد: سعی كنیم این خشیت را در خود ایجاد كنیم و البته چه بسا زمانی راز خشیت را نیز دریافتیم؛ نتیجه این كه تا فردی خودش خداترس نباشد، نمی تواند تبلیغ رسالت الهی كند؛ البته دومین شرط آن دشوارتر است و آن عدم ترس از دیگران است؛ یعنی اگر همه جن و انس پشت در پشت هم در مقابل ما ایستادند، نهراسیم.

استاد اخلاق حوزه علمیه قم حضرت امام (ره) را مصداق بارز این امر برشمرد و افزود: امام (ره) از هیچ كس جز خدا نمی ترسید؛ حتی نقل شده وقتی در قم ایشان را گرفته و به تهران می بردند، مسئول نظامی كه ایشان را گرفته بود، می ترسید، چرا كه كار خود را خطرناك می دانست، اما امام (ره) ذره ای ترس نداشت، بلكه حتی به وی دلداری می داد. هنگامی که امام از پاریس كه به سمت تهران حركت می كردند و احتمال انفجار هواپیما قبل از رسیدن به ایران وجود داشت، وقتی از ایشان در مورد احساسشان سئوال شد، به سادگی و راحتی پاسخی دادند مبنی بر اینكه برای انجام وظیفه می‌روند و نتیجه به دست خداست.

وی ادامه داد: خداوند می فرماید «انما یخشی الله من عباده العلماء»؛ علما خشیت من الله دارند؛ اما علما كسانی هستند كه عالم بالله باشند، و در این صورت خشیت من الله هم می آید؛ ولی سایر علوم ملازمه ای با خشیت الهی ندارند، هر چند ممكن است در علوم دیگر هم علم به نشانه هایی از خدا حاصل شود.

استاد اخلاق حوزه علمیه قم ادامه داد: حال اگر كسی بخواهد مرتبه ای از وظایف انبیاء و اولیاء را عهده دار شود و مرتبه ای از «یبلّغون رسالات الله» را تحقق بخشد، و مجرای فیض و هدایت الهی شود، باید برای تحصیل خشیت الهی هم تلاشی داشته باشد؛ لذا باید ببینیم آیا برنامه های ما به گونه ای است كه این شرط را تحقق ببخشد؛ اگر برنامه های ما در این جهت نقصی دارد، جا دارد كه تجدید نظری در برنامه ها انجام شود.

وی با اشاره به وجود شرایط سلبی و ایجابی برای كسب خشیت الهی ادامه داد: به نظر می رسد شرط ایجابی، اخلاص و شرط سلبی، حب دنیاست؛ و اگر اخلاص حاصل شود و حب دنیا از وجود آدمی رخت بربندد، این خشیت الهی در آدمی ایجاد خواهد شد.

استاد تفسیر قرآن كریم با اشاره به آیات متعددی از قرآن كریم اظهار داشت: این دو شرط به نوعی با هم متلازمند؛ یعنی تا حب به دنیا باشد، اخلاص حاصل نمی شود؛ اما گر این دو شرط حاصل شد، خشیت الهی هم به دنبال آن می آید. حتی می توان گفت: علت تامه خشیت الهی، اخلاص و عدم حب به دنیاست.

وی ادامه داد: اگر ترس از خدا در انسان ایجاد شد، عدم ترس از غیر خدا را نیز به دنبال دارد، زیرا خدا وعده داده است كه اگر كسی از خداوند ترسید، خداوند ترس از او را در همه قرار دهد؛ لذا نقل شده: وقتی امام (ره) سخنرانی می كرد، رئیس جمهور آمریكا برنامه هایش را قطع می كرد و به صورت مستقیم ترجمه سخنان امام (ره) را گوش می داد.

علامه مصباح یزدی افزود: گاه گفته می شود همه كشورهای غربی، و حتی شرقی جایی كه پای منافعشان در میان باشد، قرار نیست از ما حمایت كنند، پس باید از آمریكا ترسید! اما باید در پاسخ گفت: «حسبنا الله و نعم الوكیل»؛ این آیه صریح قرآن است؛ خداوند می خواهد انسان‌ها را این طور تربیت كند؛ نه یك مشت ترسوی بزدل كه با یك «پخ» دشمن عقب نشینی می كنند!

آیت الله مصباح با اشاره به آیه 22 سوره احزاب گفت: مؤمنان راستین با دیدن احزاب و كثرت دشمن، نه تنها نترسیدند، بلكه گفتند: این همان چیزی است كه خدا و رسولش به ما وعده داده اند، و نه تنها ایمانشان را نباختند، بلكه بر ایمانشان هم افزوده شد. باید سعی كنیم ترس از خدا را در خود ایجاد كنیم و گاهی نیمه شبی اشكی بریزیم و بر خدا توكل كنیم تا از هیچ چیز نترسیم.

استاد اخلاق حوزه علمیه افزود: اگر به آیات قرآن باور داریم و آن ها را افسانه نمی دانیم، باید ببینیم كجای كار قرار داریم؛ و آیا برنامه های ما همین جهت را دارد و ما را به این مقصود می رساند یا خیر؟

وی در پایان اظهار داشت: باید شكر این انقلاب و امام (ره) و این رهبری عظیم الشأن را به جای آوریم تا مشمول نعماتی بیشتر از سوی خداوند شویم.

گفتنی است این مراسم سی ام تیرماه سال جاری در مشهد مقدس برگزار شد.

برای دریافت متن و صوت این جلسه اینجا را کلیک کنید!