بال‌های پرواز (1)؛ آگاهی و بالندگی

بال‌های پرواز (1)؛ آگاهی و بالندگی - مجموعه «پرواز تا بی‌نهایت»

وزیری، شومیز، 408 صفحه، چاپ اول 1398.

این کتاب حاصل تقریر درس‌های اخلاق استاد علامه، آیت‌الله مصباح‌یزدی(دام‌ظله) در سال تحصیلی 93ـ94 است که با نظارت حجت‌الاسلام آقای دکتر اسدلله طوسی، توسط حجت‌الاسلام آقای عباس گرایی تدوین و نگارش و به همت انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شده است.

نوشتار حاضر که با هدف ارایه مباحث اخلاقی، سازگار با سلیقه اسلامی، دینی و قرآنی تهیه و تدوین شده در سه بخش سامان یافته است و به موضوع اخلاق در حوزه ارتباط انسان با خود می‌پردازد.

علامه آیت‌الله مصباح یزدی با نقد روش‌های معمول در دسته‌بندی مسائل اخلاقی، که عمدتاً از فیلسوفان یونان باستان اقتباس شده‌اند، روشی دل‌نشین و سازگار با آموزه‌های دینی را تبیین، و مباحثی اخلاقی را بر اساس آن طرح می‌كنند. در این روش، مسائل اخلاقی در سه حوزه دنبال می‌شوند: ارتباط انسان با خدا، ارتباط انسان با خود، و ارتباط انسان با خلق خدا، که در کتاب حاضر، به حوزه دوم، یعنی اخلاق در حوزه ارتباط انسان با خود پرداخته می‌شود.

خروج از غفلت اولین گامی است که انسان برای سفر به سوی الله باید بردارد. ازاین‌رو، در بخش اول این کتاب مسئله غفلتِ از خود بررسی شده و در قالب هفت فصل، مباحثی چون آثار غفلت، یاد خود، چگونگی تحقق غفلت از خود و گام‌های خروج از غفلت بررسی شده که در حقیقت نوعی خودشناسی شمرده می‌شود. پس از خروج از غفلت، علم و دانش باید چراغ راه انسان برای پیمودن مسیر الله گردد.

ازاین‌رو، در بخش دوم، چارچوب تحصیل علم به عنوان اولین گام برای خروج از غفلت ترسیم می‌شود و طی آن مباحثی چون اولویت‌بندی علوم، دامنه‌های ضروری تحصیل علم، علم در آینه روایات، حدود واجب علم، روش تحصیل علم در مسائل اعتقادی و ویژگی‌های روش تعلیمی انبیا و قرآن کریم طرح گردیده است.

از آنجا که تنها خروج از غفلت و تحصیل علم، انسان را به سرمنزل مقصود نمی‌رساند و امیال و دوست‌داشتنی‌های انسان نقشی تعیین‌کننده در این مسیر دارند، بخش سوم کتاب به تحلیل امیال انسانی به عنوان عاملی تعیین‌کننده در جهت‌گیری اخلاقی انسان می‌پردازد و در خلال سه فصل، مسائلی چون ویژگی‌های خواست‌های انسان، راه‌کارهای تقویت اراده، و تبیین انگیزه‌های صحیح برای تهذیب نفس بیان می‌گردد.