این کتاب حاصل تقرير بخشی از درسهاي اخلاق استاد علامه، آيتالله مصباحيزدي(دامظله) در سالهای 91 و 92 است که با نظارت حجتالاسلام آقای دکتر محمود فتحعلی، توسط حجتالاسلام آقای محمدعلی محیطی اردکان تدوین و نگارش و به همت انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شده است.
نوشتار حاضر که با هدف معرفی و تبیین آموزههای توکل و رضا بهمنزله راهکارهایی برای تقویت ایمان تهیه و تدوین شده در 29 گفتار سامان یافته است.
بر اساس آموزههاي ديني، ايمان و کفر بزرگترين اختلافِ اکتسابي بين انسانهاست که در ماهيت و سرنوشت ابدي و بينهايتِ آنها نقش دارد. ايمان، تنها راه رسيدن به سعادت ابدي است، و کفر، سبب اصليِ بدبختيِ حقيقي. از اين رو، بررسي راه هاي کسب ايمان و پس از آن، درک راههاي حفظ، رشد و تقويت آن ضروري است. براي تحقق ايمانْ افزونبر آگاهي از متعلق ايمان، انسان بايد آن را بخواهد و دوست داشته باشد.
بر این اساس، مباحث مقدماتیِ کتاب با محوریت توضیح دو بُعدِ بینشی و گرایشیِ ایمان در سیزده گفتار سامان یافته است. راه کلي تقويت ايمان، عمل به مقتضاي آن است؛ خواه کارهاي جوانحي و قلبي باشد، خواه کارهايي که بايد با اعضا و جوارح انجام شود.
توکل بر خداوند و رضايت به تقدير و قسمتِ الهي از ارکانِ ايمان، و بر اساس حديث معراج، بافضيلتترين اَعمال است. ازاينرو، در ادامه، مباحثی دربارة توکل و رضا به منزلة راههایی برای تقویت ایمان مطرح شده است.
شرح مقام توکل در هشت گفتار تنظیم شده است و مباحثی مانند حقیقتِ توکل، نقش توکل در تقویت ایمان، گامهای تحصیل و تقویت توکل، روششناسی تشویق به توکل در منابع اسلامی، مراتب و آثار توکل و چراییِ توکل را دربر دارد.
هشت گفتارِ پایانی این کتاب نیز به تبیین مقام رضا اختصاص یافته است. معرفی مقام رضا، بررسی متعلق رضا، راهکارهای دستیابی به این مقام، چرایی و چگونگی رضامندی از شرور و تبیین رابطة طرفینیِ رضای خداوند و انسان، مهمترین محورهای بحث در بخشِ پایانی کتاب است.