علامه مصباح یزدی: متأسفانه هنوز علوم عقلی در حوزه ها جایگاه واقعی خودش را پیدا نکرده است

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی آثار حضرت آیت‌الله مصباح یزدی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)در همایش رونمایی از کتب و نرم افزارهای مرکز پژوهشی دائره‌المعارف علوم عقلی ـ اسلامی این مؤسسه، با قدردانی از دست‌اندرکاران برگزاری این همایش و تلاش گران در راستای تولید و طراحی این كتاب‌ها و نرم‌افزارها اظهار داشت: امروز ما شاهد به ثمرنشستن تلاش های چندین ساله ای هستیم که با زحمات دست اندرکاران مرکز پژوهشی دائره‌المعارف علوم عقلی اسلامی به اینجا رسیده است.
ایشان تصریح کرد: متاسفانه هنوز علوم عقلی در حوزه ها جایگاه واقعی خودش را پیدا نکرده، اما باید توجه داشت که در گذشته این علوم در حوزه حتی دارای جایگاه منفی بوده اند.
وی افزود: جای بسی تاسف است که علوم عقلی اسلامی در زادگاهش (حوزه) مقبولیت همگانی ندارد و حتی برخی بزرگان، طلاب را از ورود به این عرصه نهی می‌کنند.
عضو مجلس خبرگان رهبری در ادامه بیان داشت: شاید دولتمردان، اقتصاددانان و دانشمندان علوم تجربی و ریاضی اهمیت تدوین این آثار و اصطلاح نامه ها و معجم ها را درک نکنند چون بر خلاف مسائل تجربی و حتی فقهی در زندگی ظاهری مردم چندان اثری ندارد و تنها وقتی ارزش این کارها مشخص می‌شود، که بدانیم چقدر به آنها نیاز داریم.
ایشان خاطر نشان کرد: حتی در کشورهای غربی کمتر افرادی به پژوهش در مباحث علوم عقلی علاقه-مندند و معدود افرادی هم که وجود دارند، حقیقتا همتی ارزش‌مند دارند.
آیت‌الله مصباح (دام ظله) همچنین تاکید کرد: ارزش دادن به مباحث عقلی به معنای قبول هر کلامی از هر فیلسوفی نیست، بلکه مراد ارزش دادن به اصل علوم عقلی است.
ایشان در ادامه با بیان این‌که هر علمی اگر مورد مناقشه و نقادی قرار نگیرد، راکد شده و می‌میرد، گفت: این‌که می‌بینید فقه ما این‌گونه عالم‌گیر شده و به فقه جواهری خویش می‌بالیم، به این دلیل است که همواره محل نقد و مناقشه بوده است و بدین وسیله زمینه رشد و اعتلای آن فراهم شده است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم یادآور شد: یکی از مشکلات در باب فلسفه طی دو سه قرن اخیر این بوده که این علم آن چنان که باید و شاید مورد نقادی و مناقشه علمی قرار نگرفته است.
ایشان یکی دیگر از عوامل مهم در پیشرفت یک علم را بهره‌گیری مناسب از زحمات و دست‌آوردهای پیشینیان آن علم عنوان کرد و افزود: اگر میراث عظیم فقه را از بزرگانی همچون شیخ طوسی و شیخ انصاری و دیگران در اختیار نداشتیم، مراجع بزرگی هم‌چون مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی تربیت نمی‌شدند.
ریاست مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) اضافه کرد: یکی از ویژگی‌های بسیار ممتاز آیت‌الله بروجردی این بود که ایشان در تحقیق و بررسی مسائل فقهی به مهم‌ترین کتاب ها رجوع كرده و با دقت و صرف وقت فراوان حتی به منابع فقهی اهل‌سنت نیز مراجعه می کردند و می گفتند که ما تنها هنگامی فقه شیعه را به خوبی می‌فهمیم که فقه اهل‌سنت را نیز خوب بشناسیم.
وی افزود: باید مبانی فکری قوی داشته باشیم تا بتوانیم در فضای علمی محکم و استوار گام‌ برداریم.
ایشان در پایان اظهار داشت: بی‌شک رونمایی از این آثار، خدمتی برای آیندگان حوزه است تا آن ها در مباحث عقلی گام های استوارتری برداشته و با مسائل به شكل تقلیدی برخورد نکنند.
لازم به ذکر است این همایش در تاریخ دوازدهم اسفندماه سال جاری در تالار همایش‌های این مؤسسه برگزار شد.