به گزارش پایگاه اطلاعرسانی آثار آیت الله مصباح یزدی، ایشان در دیدار با اعضای هیئت رئیسه مجمع حكمت اسلامی كه در تاریخ 8 تیر 1391 در سالن تشریفات مؤسسه برگزار شد، ضمن شكرگزاری خداوند به خاطر نعمتهای بیشمار فردی و اجتماعی، خاطرنشان كرد: علاوه بر شكرگزاری زبانی، باید شكر عملی این نعمتها را نیز به جا آوریم و در تكمیل و گسترش آنها تلاش كنیم.
علامه مصباح با بیان اینكه از دیرباز مسئله فلسفه در عالم اسلام و تشیع مسئلهای كمابیش جنجالی بوده است، اظهار داشت: در مقام بررسی جایگاه فلسفه، سؤالاتی مطرح است كه چرا فلسفه چنین ویژگی پیدا كرده و باید آسیبشناسی شود كه چه عاملی موجب چنین سؤء تفاهمی شده و چه كار باید انجام داد، كه فلسفه جایگاه اصلی خود را پیدا كند.
ایشان سؤال دیگر در این باب را اینگونه مطرح كرد كه نقش فلسفه در تكامل انسان و شناخت و پیمودن راه حق چه اندازه است و پرداختن به آن چه مقدار ضرورت دارد.
وی افزود: موضوع دیگری كه باید مورد بررسی قرار گیرد این است كه ارتباط میان فلسفه و علوم انسانی چیست و فلسفه تا چه اندازه می تواند در اسلامیسازی علوم انسانی نقش ایفا كند.
ایشان ادامه داد: اگر فلسفه میبایست نقش خود را در مقابله با علوم انسانی موجود و طراحی علوم انسانی مطلوب، ایفا كند، آیا همین فلسفه امروز كافی است یا باید در فلسفه نیز تحول و تكامل ایجاد شود.
آیت الله مصباح تأكید كرد: اینها مسائلی است كه باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد و پاسخ مناسبی به آن داده شود، و لازم است پژوهشی عالمانه، محققانه و غیرمتعصبانه در خصوص آنها صورت گیرد تا فلسفه بتواند نقش خود را در دفاع از معارف اسلامی، رفع شبهات و طراحی علوم انسانی اسلامی ایفا كند.
ایشان یادآور شد: فلسفه اسلامی با گرایشات مختلف و زحماتی كه بزرگان كشیدهاند، این پتانسیل را دارد كه به همه این سؤالات پاسخ دهد به شرطی كه فرآوری شود. مجمع حكمت اسلامی به عنوان متولی این امر باید در این مسیر تمام سعی و تلاش خود را به كار گیرد.
وی افزود: هدف از تشكیل مجمع فلسفه اسلامی، پاسخگویی به این شبهات و سؤالات است و مجمع باید ابتدا این مسائل مهم را حل كند.
عضو مجلس خبرگان رهبری برای رهایی از برخی تعصبات نابجا در مورد فلسفه به آیات قرآن و سنت اهل بیت(ع) اشاره كرد و خاطرنشان كرد: قرآن كریم علاوه بر آیات فقهی، آیات بسیار دیگری دارد كه به شكلی در حیطه فلسفه است؛ همانطور كه تمام حوزههای علمیه ما بر پایه همین آیات فقهی شكل گرفته، باید به آیات فلسفی نیز بیتعصب نگاه كرد و بنیان فكری و اعتقادی را بر اساس این اصول عقلی بنا نمود.
ایشان اظهار داشت: در سیره اهل بیت(ع) نیز بسیار دیده میشود، كه با استفاده از دلیل و برهان عقلی، به سؤالات پاسخ میدادند و فارغ از تعبدیات، در مناظرات شركت میكردند و با دلیل و منطق در برابر مخالفان رفتار میكردند.
وی تأكید كرد: بهترین الگو، برای بهرهمندی از فلسفه، را قرآن و اهل بیت(ع)، به ما معرفی كردهاند و برخورد متعصبانه با فلسفه بهدور از فرهنگ قرآن و سیره اهل بیت(ع) است؛ از سوی دیگر نباید به فلسفه به گونهای نگاه كرد كه گویا ثمراتش وحی منزل است و قابل خدشه نیست؛ بلكه باید با نگرشی منطقی با فلسفه برخورد كنیم.
آیتالله مصباح یزدی یادآور شد: اگر تلاشهای علامه طباطبایی(ره) و شهید مطهری نبود، فلسفه در همان جایگاه ابتدایی خود باقی میماند و نمیتوانست نقش خود را در فرهنگی اسلامی ایفا كند و از طرف دیگر نیز در مقام پاسخگویی به شبهاتی كه از داخل و خارج وارد میشود، حرفی برای گفتن نداشتیم.
ایشان بیان داشت: باید با دید منطقی به مطالب و شبهاتی كه در غرب مطرح است، گوش كرد و آنها را با نگاه عمیق علمی مورد نقد و بررسی قرار داد تا روز بهروز بر گسترش و شكوفایی فلسفه افزوده شود و بتواند جایگاه واقعی خود را بیابد.