درآمد

برگزیده خدا، حضرت مصطفی(صلى الله علیه وآله)، که قلب او محل نزول قرآن است، فرمود: انا مدینه العلم و علی بابها.(1) پس هر کس سَرِ آن دارد که وارد شهر معرفتِ ناب شود، باید نزد این آستان آید. همچنین در مقام عمل و سلوک فردی و اجتماعی نیز، باز به فرموده حضرت رسول(صلى الله علیه وآله)،(2) فقط با پیروی از امیر مؤمنان ـ که سلام و درود خداوند بر او و همسر و یازده فرزند پاکش باد ـ می‌توان به آستان حقیقت رسید و بِدان سَر سایید. عقلِ درستْ نیز حکم می‌کند که برای برداشتن آب باید از سرچشمه، و آن هم نزدیک‌ترین، زلال‌ترین و پر آب‌ترینِ سرچشمه‌ها سراغ گرفت. از همین روی، این تحقیق، که در پی واکاوی مفهوم و ویژگی‌ها و کارکردهای بسیج است ابتدا به قرآن که جایگاه راستین آن قلب پیامبر است و سپس به سرچشمه جریان و سریان آن در کویر ماسِوا، علی(علیه السلام)، بازمی‌گردیم و در

1. محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج 10، ص 120، باب 8، روایت 1.

2. ر.ك: همان، ج 7، ص 282، باب 12.

نهج‌البلاغه سیری می‌کنیم. این کاوش در قرآن و نهج‌البلاغه ما را به مفهوم کلیدی و شگرف شیعه سوق می‌دهد؛ به این معنا که بسیجی با آن ویژگی‌هایی که در قرآن و نهج‌البلاغه مطرح است، همانا شیعه مولا علی است، و بر این اساس، هر کس در جامعه امروزِ ما این نام مقدس را برخود می‌نهد، می‌باید که پایبند لوازم این معنا و دلبسته مرام مولای خویش نیز باشد.

از این دو فصل که بگذریم، نوبت به نقش بسیج و تفکر بسیجی در تحولات فرهنگی و سیاسی می‌رسد، که فصل سومِ این پژوهش را تشکیل می‌دهد. نقش بسیج و تفکر بسیجی در انقلاب و نیز در سنگر دانشگاه موضوعات مورد توجه در این فصل‌اند، و سرانجام در فصل آخر به خاستگاه معرفتیِ بسیج، بایسته‌های بسیج و پاره‌ای مباحث در این باره پرداخته شده است.

این مجموعه، برگرفته‌ای است از پاره‌ای آثار مکتوب و غیرمکتوب حضرت آیت‌الله مصباح یزدی دام ظله، که به سفارش مدیریت تدوین متون مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیقدس‌سره تدوین یافته، و امید است که مقبول درگاه ایزدی و ساحت مقدس و نورانی حضرت ولیعصر، عجل الله تعالی فرجه، افتد و راهنمایی برای نسل جوانمان باشد.

حسین ارجینی ـ علیرضا تاجیک