فتنه‌شناسی

مجموعه نسیم: فتنه‌شناسی

رقعی، شومیز، 184 صفحه، چاپ اول 1403.

آثار گران‌سنگ علامه محمدتقی مصباح ـ که رضوان الهی بر او باد ـ در مسائل و موضوعات مورد نیاز انسان معاصر، چونان مشعلی فروزان فراراه جویندگان نیکبختی قرار گرفته و چونان پرتوی درخشان، تاریک‌اندیشی‌های‌ شبهه‌افکنان را زائل می‌کند. گونه‌گونی و گسترة دانش عرضه‌شده در نگاشته‌های او از یک سو، و ژرفای نگاهش در گشودن رازهای سربه‌مهر از دیگر سوی، نسل جوان را در استفادة شایسته از این دریای کم‌نظیر حکمت به زحمت انداخته، و درخواست‌هایی برای ارائة گزیده‌ای گویا از آنها را به دنبال داشته است.

ابراز این نیاز، در کنار توصیة رهبر حکیم انقلاب در خصوص نشر و ترویج آثار علامه مصباح در قالب‌های مناسب و روزآمد، شورای سیاست‌گذاری مجموعه آثار آیت‌الله مصباح را بر آن داشت تا گزیده‌هایی از آثار پرحجم علامه تهیه کند تا مطالعة ‌آنها آسان‌تر و شوق مطالعة اصل کتاب‌ها در خوانندگان مشتاق شعله‌ورتر شود. در مجموعه «نسیم» کوشیده‌ایم تا همة نکات و مطالب اصلی کتاب‌ها در گزیده‌ها آورده شود، کلمات و عبارت‌های مؤلف گران‌قدر دقیقاً حفظ شود، و فقط توضیحات، مثال‌ها و نکاتی حذف شود که به اصل مطالب خدشه‌ای وارد نمی‌سازد.

این کتاب، گزیده کتاب «طوفان فتنه و کشتی بصیرت» است که با تلاش آقای حجت بحری تلخیص و به همت انتشارات مؤسسه آموزشی امام خمینی(ره) منتشر شده است.

بررسی فتنه و امتحان الهی از منظر قرآن کریم و احادیث با توضیح موضوعاتی چون: مفهوم‌شناسی فتنه، گستره فتنه در زندگی انسان، اهداف، حقیقت و چگونگی امتحان الهی، حوزه‌های آزمایش در قرآن، آزمودن انسان‌ها با امور تکوینی و تشریحی و ذکر مصادیقی از امتحانات الاهی، فصل اول این کتاب را شامل می‌شود.

فصل دوم کتاب، عوامل، انگیزه‌ها و اهداف فتنه را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد. عوامل پدیدآورنده فتنه، مکلف بودن آدمی دربرابر فتنه‌ها، نقش مال، مقام و شهوت در پدیدآمدن فتنه‌ها، راز فتنه‌های الهی و راز فتنه‌گری انسان و شیطان، هدف خداوند از فتنه، هدف انسان‌ها و شیطان از فتنه‌گری، و فتنه‌پذیری و فتنه‌گریزی، از مباحثی است که در این فصل آمده است.

هم‌چنین، این کتاب در فصل سوم به روشن کردن ماهیت فتنه‌گران و چگونگی شکل‌گیری فتنه‌های اجتماعی می‌پردازد که موضوعاتی چون: روش بحث دربارة فتنه‌های اجتماعی، انواع طراحی و برنامه‌ریزی، مؤلفه‌های فتنه، ساده‌ترین راه شناخت فتنه‌گران، ویژگی‌های روانی سران فتنه را در خود جای داده است.

راهبردها و رویکردهای فتنه‌گران نیز در فصل چهارم این کتاب بیان شده است. اشاره به دو راهبرد مهم فتنه‌گران و راه‌های پیشبرد فتنه، تبیین پیچیدگی روش‌ها در فتنه‌های معنوی، تحلیل اجمالی از جنگ نرم و تبیین راهبردهای فتنه‌گران، ذکر گروه‌های هدف در تهاجم فرهنگی و بیان دستاویزهای فتنه‌گران، از مهم‌ترین موضوعات این فصل است.

فصل پنجم و پایانی این کتاب نیز به بررسی و توضیح وظایف مؤمنان در برابر فتنه‌های اجتماعی می‌پردازد. از مباحث مطرح شده در این فصل می‌توان به: هدایت‌ناپذیری فتنه‌گران، دو عامل مهم فتنه‌پذیری، اهمیت و نقش بصیرت به عنوان یک سفارش قرآنی در پیشگیری از فتنه و نجات فتنه‌زدگان، وظایف حوزویان، نخبگان و عموم مردم در برابر فتنه‌ها و لزوم آگاهی‌بخشی و افشاگری، اشاره کرد.