تقلید ناروا
تقلید ناروا
به هر حال، عده اى بودند كه از نظر فكرى باور نمى كردند پیغمبر اسلام(صلى الله علیه وآله) واقعاً پیغمبر است. انگیزه اى هم براى تحقیق، بحث و گفتگو با آن حضرت و مطالبه دلیل و معجزه براى روشن شدن مسأله نداشتند. این افراد از نظر فكرى سطحى نگر و داراى مبانى فكرى سستى بودند و آنچنان همّتى نداشتند كه در صدد تحقیق و بررسى در مورد این مسأله برآیند. تعجب نكنید! من و شما چقدر همت داریم براى اثبات عقاید خود در پى یافتن دلایل آنها باشیم تا به یقین برسیم حتّى زمانى كه مورد هجوم شبهات قرار مى گیریم؟! هر كسى كار و زندگى دارد، مى گوید وقت این كارها را نداریم، حالا بگذریم تا ببینیم چه مى شود! در آن زمان عده اى از نظر فكرى ضعفهایى داشتند و باور نمى كردند كه این شخص پیغمبر است; بلكه حتى وجود خداوند را هم باور نداشتند. پرستش بت ها هم براى آنها به عنوان یك سنّت مطرح بود. هنوز در كشور ما هم بعضى از سنت ها وجود دارد و كسانى بدون اینكه دلیل عقل پسندى داشته باشند آنها را رعایت مى كنند. همانطور كه مى دانید بعضى از اقلیت هاى مذهبى بعضى كارها را به عنوان سنت انجام مى دهند و متأسفانه بعضى افراد سعى مى كنند سنتهایى را كه متعلق به اقلیت هاى مذهبى است، در بین مسلمانان ترویج كنند. به عنوان مثال سنت چهارشنبه سورى كه متعلق به زرتشتى هاست و متأسفانه در سالهاى اخیر كوشش هایى انجام شده است كه به صورت یك سنت ملى درآید و مسلمانان هم آن را انجام دهند. چه عاملى موجب مى شود كه عده اى این كار را انجام دهند؟ پریدن از روى آتش چه فایده اى دارد كه موجب شده كسانى این كار را انجام دهند؟ اگر از كسانى كه آتش روشن مى كنند و از روى آن مى پرند، سؤال كنیم كه این كار در زندگى انسان چه تأثیرى دارد، مى گویند این یك سنت قدیمى است كه پدران ما انجام مى دادند، ما هم آن را انجام مى دهیم! این مبناى فكرى این كار است اما آنها در مورد صحت و سقم آن تحقیق نمى كنند. انگیزه این كار تقلید است. مردم عادى علاقه دارند هم رنگ جماعت باشند.
در صدر اسلام هم چنین عواملى بود. بسیارى از كسانى كه مسلمان مى شدند، اسلام آوردنشان بر اساس تحقیق نبود. اگر رئیس قبیله اى مسلمان مى شد، بقیه افراد قبیله هم به دنبال او مسلمان مى شدند. اگر روز بعد همین رئیس كافر و مرتد مى شد، سایرین هم از اسلام بر مى گشتند. عامل این مسأله تقلید بى منطق و بدون پشتوانه عقلى بود. البته هر تقلیدى بد نیست. اگر تقلید از زندگى انسان حذف شود، شیرازه زندگى اجتماعى، مى گسلد. آنچه ناپسند است، تقلید كوركورانه، بدون دلیل و بى منطق است.
