زنده نگاه داشتن عاشورا

زنده نگاه داشتن عاشورا

بر اساس شواهد تاریخى، شاید در عالم انسانیت هیچ حادثه اى نبوده است كه پس از گذشت قرن ها همچنان یاد و خاطره آن در میان مردم آن چنان زنده باشد كه گویا حادثه اى است كه به تازگى اتفاق افتاده و مردم تحت تأثیر آثار آن هستند. ما نظیر چنین واقعه اى را در تاریخ هیچ مذهب و ملتى و در هیچ كشور و جامعه اى سراغ نداریم. البته جریاناتى وجود دارند كه پس از هزاران سال یادى از آنها باقى مانده است و براى بزرگداشت آنها كارهایى انجام مى شود، اما تنها خاطره اى بسیار كمرنگ است كه تأثیر چندانى در زندگى مردم ندارد. اما حادثه شهادت حضرت سیدالشهدا(علیه السلام) به گونه اى است كه گویا هر سال تازه تر و تأثیر آن در جامعه بیشتر مى شود. سزاوار است كه پیرامون حادثه اى با چنین ویژگى كه داراى ابعاد مختلفى است، بحثهاى فراوانى انجام شود و الحمدللّه در كشور ما مردم عزیز، شریف، قدردان و علاقه مند به اهل بیت(علیهم السلام) از هیچ تلاشى در این راه فروگذارى نمى كنند و این توفیق نصیب آنها شده است كه هر سال در ایام محرم به بهترین صورت ممكن به عزادارى و اظهار ارادت به پیشگاه حضرت سیدالشهدا(علیه السلام) بپردازند.

ما دعا مى كنیم خداى متعال این عزیزان و این جوانان را كه عاشق حضرت سیدالشهدا(علیه السلام)هستند از همه آفات و بلیات حفظ فرماید، بر ایمان و عشق آنها نسبت به امام حسین(علیه السلام)بیافزاید و هیچگاه این افتخار را از ملت ما و به خصوص از جوانان عزیز ما سلب نفرماید.

هر یك از مردم خوب ما، به گونه اى در راه بزرگداشت قیام عاشورا زحمتهایى متحمل مى شوند. بعضى مرثیه خوانى مى كنند، بعض دیگر به سینه زنى و زنجیرزنى مى پردازند، برخى نیز مراسم دیگرى از قبیل تعزیه برگزار مى كنند و هر یك به صورتى به اظهار ارادت به حضرت سیدالشهدا(علیه السلام) مى پردازند. خداوند متعال به همه آنها اجرى كه لایق كرَم اوست مرحمت فرماید. افرادى مانند بنده هم باید به صورت دیگرى وظیفه خود را در قبال امام حسین(علیه السلام) انجام دهیم و مراتب ارادت خود را نسبت به حضرت سیدالشهدا(علیه السلام) ابراز كنیم. آنچه از ما ساخته است این است كه واقعه عاشورا را بیشتر تحلیل كرده سعى كنیم از جوانب مختلف این داستان براى زندگى خود استفاده كنیم. چون، هر چند حوادث تاریخى به طور دقیق تكرار نمى شود، اما همچنان كه در جامعه شناسى ثابت شده است، جهات مشترك زیادى میان حوادث مشابه وجود دارد و از حوادث گذشته تاریخ به نحوى مى توان براى جوامع دیگر استفاده كرد. قرآن كریم هم به این مطلب اشاره كرده و پس از نقل داستان اقوام گذشته، مى فرماید: «لقد كان فى قصصهم عبرة لاولى الالباب»¹. قرآن كریم پس از ذكر داستان هاى انبیاء و اقوام گذشته مى فرماید: ما این داستان ها را نقل مى كنیم كه شما از آنها براى زندگى خود استفاده كنید و از آنها عبرت بگیرید. یعنى بررسى كنید كه چه نكات مثبتى در كار مردم آن زمان وجود داشته است، شما هم آن را یاد بگیرید و در خود تقویت كنید. همچنین نقاط ضعف آنها را دریابید و سعى كنید آنها را تكرار نكنید.

عظمت داستان عاشورا چنین اقتضا مى كند كه پیرامون آن بررسى هاى فراوانى انجام شود; زیرا با وجود این كه خاطره این واقعه طى 1400 سال به بهترین صورت زنده مانده و هنوز منشأ اثرهاى فراوانى است، اما در مورد آن، سؤالات و نقاط مبهم زیادى نیز به خصوص براى نوجوانان و جوانان كه فرصت زیادى براى مطالعه تاریخ یا بحث هاى مربوط به آن ندارند وجود دارد. این عزیزان به طور اجمال مطالبى از اصل داستان در مجالس عزادارى و یا در نوحه ها و مراثى شنیده اند اما در ذهن كاوشگر و پرسشگر جوانان ما سؤالاتى در مورد این وقایع مطرح مى شود كه علاقه دارند آنها را بیشتر تحلیل كنند تا پاسخ سؤال خود را بیابند. اتفاقاً، اهمیت چنین بحث هایى كمتر از اهمیت اقامه مجالس عزادارى، اظهار ارادت و تقویت عواطف مذهبى نیست. چون در واقع شخصیت انسان از دو بخش اساسى تشكیل مى شود. بخشى مربوط به دانستنیها، شناخت ها، بینش ها و دانش هاست و بخش دیگر مربوط به احساس ها، عواطف، امیال، كشش ها و جاذبه هاست.

1. یوسف، 111.